اگر بخواهم پیش از هر شرح تفضیلی، شعر حافظ را معرفی کنم، تصورم چنین است: شعر حافظ تعبیر و تصویر موجز حادثههایی است که تحت تاثیر انگیزههای بیرونی و عینی و یا انگیزههای درونی و ذهنی، در ذهن انسانی که به مقام برزخی خویش در میان حقیقت و واقعیت شعور بالفعل، و به حفظ تعادل انسان در این مقام اصرار دارد، برانگیخته میشود.
بر اساس این تعریف، صورت و معنی شعر حافظ را نمیتوان به دقت تجزیه و تحلیل کرد مگر آن که ابتدا نظرگاه حافظ را نسبت به انسان و تقدیر و جایگاه در عالم هستی دریابیم و ساختار و متاع البیت ذهنی را که سبب ساز چنین نظرگاهی است بازشناسیم و آنگاه عناصر اصلی تکوین بخش حادثهای را که تحت تاثیر انگیزههای گوناگون، در چنین ذهنی ایجاد میشود نشان دهیم و سرانجام با بررسی تعبیر و تصویر حافظ از این حادثه، هنر وی را ارزیابی کنیم.
شعری که زائیده جبر نیاز روحی شاعر است و نه محصول احتیاجات روزمره در حیطه نام و نان، از تمامیت ذهنیت آگاه و نا آگاه شاعر جدا نیست. بنابراین شعر اندیشیده و نیدیشیده او را نسبت به عالم و آدم و هستی جهان و انسان فاش میکند. افشای این روحیات و نظرگاهها در بیان ناگریز و پنهان– آشکار شعر، به معنی افشای شیوه سلوک و زیست عملی شاعر در زندگی روزمره و در میان مردم نیست. شعری که بی اختیار شاعر او را غافلگیر میسازد و جبر حضور عینی بخشیدن به خویش را بر شاعر تحمیل میکند، به طوری که موقتا از زندگی آگاه و عادی و نیازهای ملازم آن، گسسته میشود، زندگی و سلوک عملی شاعر را تنها میتواند کتمان کند نه آشکار. بنابراین از بعضی اشارات صریح به گوشههایی از تاریخ زندگی حافظ که بگذریم و البته ربطی به شیوه زندگی و سلوک زندگی روزمره و معمول حافظ ندارد،به دست دادن شیوه زندگی شاعر با توجه به ابیاتی از شعر او در محدوده دلالت یک بعدی کلمات به مدلول های معین و قراردادی چنان که در زبان علم و زبان روزمره، تصویری ناپذیرفتنی و گاه نا ممکن از شاعر به نمایش در میآورد که در فضای باور و جامعه نمیگنجد.
تعداد صفحه: 16
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
چکیده
کلیدواژه
مقدمه
تعریف رضا
علت تسمیه حضرت رضا علیه السلام به این نام
تحلیل عرفانی مقام رضا
تجلی نام رضا در زندگی امام:
فهرست منابع
چکیده
مقام رضا از بالاترین مقامات عرفانی است. تحصیل این مقام میدان وسیعی دارد که همه انسان ها حتی معصومین در آن امکان پیشروی دارند. امام معصوم در نظام هستی وسیله ی رسیدن به این مقام است. رضا برای خواص از نخستین مراحل سلوک و برای عوام از دشوارترین آنهاست. مرتبه ی رضا از ثمرات محبت و نتیجه ی آن صفت است. امام رضا (علیه السلام) در این صفت سرآمد و شاخصه ی سایر امامان بودند.
کلیدواژه: امام رضا (علیه السلام)، مقام رضا، مقام رضوان، تحلیل عرفانی.
مقدمه
مقام رضا در عرفان و اخلاق اسلامی از بالاترین مقامات است که در آثار مختلف روایی، اخلاقی و عرفانی از آن بحث شده است. این اصطلاح ریشه در قرآن کریم و اسمای الهی دارد و خداوند خود را بدین لقب و صفت ستوده و از آن به رضوان تعبیر کرده است. (توبه: 72) این گفتار به اجمال در پی تبیین این مطلب است که مقام رضا و رضوانِ امام رضا (علیه السلام) یعنی چه و ابعاد آن کدام است و دیگر اینکه چرا حضرت به این نام ملقب شده و وجه تسمیه امام رضا (علیه السلام) به این نام از منظر عرفانی چیست؟
تعریف رضا
از اصطلاح «رضا» تعاریف و دسته بندی های مختلفی صورت گرفته است، رضا در لغت به معنای خشنودی و رضایت است (مفردات الفاظ قرآن، راغب اصفهانی، ج2، ص80) که مقابل سخط است. (قاموس القران، قریشی، ج3، ص104) از نگاه عرفا برای این مقام تعاریف متعددی مطرح شده است. از نظر برخی رضا عبارت از است رفع کراهت و استحلای مرارت احکام قضا که بعد از عبور از منزل توکل است و نهایت مقام سالکان است. (کاشانی، مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، ص399) بعضی رضا را خشنودی بنده از خداوند و مقدرات او می دانند و معتقدند مقام رضا فوق مقام تسلیم دون مقام فنا است. (شرح حدیث جنود عقل و جهل، خمینی، ص162)
برخی بر این باورند که رضا بیرون کردن کراهت است از دل تا دردی جز شادمانی نباشد. (ترجمه رساله ی قشیریه، فروزانفر، ص 298-295؛ عرفان نظری، یثربی، ص481) در نزد متصوفه هیچ صفتی نیکوتر از رضا در همه ی احوال نیست، چنان که بر هیچ چیز اعتراض نکند و پیوسته راضی باشد. (مناقب الصوفیة، عبادی، ص 111-113) این مقام از آن جهت که مفتاح مغالق ابواب باقی مقامات است و اشقّ منازل سالکان راه است، موسوم به باب الله الاعظم شده است (شرح گلشن راز، لاهیجی، ص277) و به دلیل نبودن کراهت به بهشت تشبیه شده است.
هرچه در این مقام برای سالک پیش آید سالک به آن راضی است. به همین دلیل گویند هر کس نسبت به واردات و نزول حوادث ابراز کراهتی ننمود، باید بداند به مقام شامخ رضا قدم گذارده است.» (منازل السائرین، انصاری، ص 204-209) هر یک از امامان دوازده گانه با وجود برخورداری از کمالات و فضایل اخلاقی در حد کامل و تمام، به نوعی بیانگر تجلی یکی از اسماء و صفات الهی بوده و بیش از دیگران در ظهور آن صفت درخشیده اند. در واقع نام های همه ائمه بازگو کننده یک سلسله واقعیاتی متناسب با شخصیت آنها بوده است.
تعداد صفحه: 14
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
بیانات در مراسم شب خاطره دفاع مقدس
بیانات در دیدار جمعی از خانوادههای شهدای مدافع حرم
بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران
بیانات در دیدار خانوادههای شهدای هفتم تیر و جمعی از خانوادههای شهدای مدافع حرم
بیانات در دیدار خانوادههای شهدای هفتم تیر و جمعی از خانوادههای شهدای مدافع حرم
بیانات در دیدار شاعران
بیانات در دیدار جمعى از مداحان اهلبیت علیهم السلام
بیانات در دیدار رئیس و اعضاى مجلس خبرگان رهبرى
بیانات در دیدار جمعی از خانوادههای شهدای مدافع حرم
بیانات در دیدار دستاندرکاران کنگره شهداى ورزش کشور
بیانات در دیدار شرکتکنندگان در نهمین همایش ملی «نخبگان فردا»
پیام در پی شهادت سردار حسین همدانی