گرد اوری شده در 22 صفحه با فرمت ورد قابل ویرایش
مقدمه کوتاه
مدیریت مدرسه محور یا تصمیم گیری مشارکتی از ویژگی های بارز نظام های آموزشی در دهه اخیر به شمار می رود. این مهم، به ویژه در کشورهای پیشرفته جهان به دگرگونی های مهمی در روش های اداره و راهبری مراکز آموزشی و آموزشگاهی به وجود آورده است. آشنایی با این شیوه ها، رهبران آموزشی و آموزشگاهی را قادر می سازد تا تب رهبری سازمان خود را بسنجند و به عنوان قلب نمای علمی، حرکت خود را از برنامه روزی به برنامه ریزی تغییر داده، هم چنین به رفع ابهامات عملکردی بپردازند؛ در نتیجه اهداف و رسالت های مدارس را محقق سازند. مدرسه محوری به این امر اشاره دارد که در فرآیند تصمیم گیری جامع و فراگیر، همه اعضای گروه به طور برابر شرکت داشته باشند.
مشکلاتی که امروزه در دانش آموزان مقطع متوسطه اول در افت تحصیلیشان مشاهده می کنیم همگی به وسیله راهکار های مدرسه محور قابل حل هستند . همانطور که می دانیم، ادبیات فارسی درسی آسان قلمداد می شود که هر دبیر غیرمتخصص و کم سوادی می تواند از عهده ی تدریس آن برآید و چنان شد که خود به خود و از آغاز نیز گروه کم سوادان به سوی رشته ی ادبیات کشیده شدند. اکنون نیز اگر به نحوه ی هدایت تحصیلی دانش آموزان گذری بیندازیم، متوجه این قضیه خواهیم شد . دانش آموزانی که حتی رشته ی ادبیات را کسب نکرده اند نیز، با تشکیل کمیسیون خاص در ادارات آموزش و پرورش به سوی این رشته گسیل داده می شوند . رشته ای که خود دانش آموز به رفتن و ادامهی تحصیل در آن راغب نیست و حتی با توجه به سوابق موجود استعداد راه یابی بدان رشته را ندارد . این است حال و روز رشته ی ادبیات در این روزگار .به همین دلیل بنده در این طرح سعی بر این دارم که بوسیله راهکار های مدرسه محور درس ادبیات و زبان فارسی را در کلاسم جذاب نموده و به دانش آموزم دانش آموزان کمک کنم تا در رویارویی با مشکلات فرارویش در این درس موفق شود.
افزایش یادگیری مفاهیم درس زبان انگلیسی با جذاب سازی کلاس و ارائه راهکارهای کاربردی
گرد اوری شده در 25 صفحه با فرمت ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
الف – شاخص های کیفی وضع موجود : 9
با بررسی نتایج حاصل از آزمون زبان انگلیسی دی ماه دریافتم : 9
ب – شاخص های کمی وضع موجود : 10
تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها ( یافتن موانع موجود بر سر تدریس زبان ) 13
گردآوری داده ها جهت ارایه راه حل ها : 14
ارائه راه حل های پیشنهادی.. 17
گروه بندی دانش آموزان و بهره از کار گروهی.. 21
تهیه ی فلش کارت و پاور پوینت همراه با تصویر. 21
اجرای نمایش متون انگلیسی کتاب درسی.. 21
اصلاح ، تعدیل و تغییرات در اجرای راه حل ها : 21
ارزیابی بعد از اجرای راه حل ها 22
الف – شاخص های کیفی وضع مطلوب.. 22
ب- شاخص های کمی وضع مطلوب.. 22
چکیده:
گزارش تخصصی حاضر در سال تحصیلی ... در کلاس …. آموزشگاه .. شهرستان ..و با فراوانی .نفر دانش آموز انجام شده است .مساله ی مورد نظر بی علاقگی و کم کاری دانش آموزان در آموزش و یاد گیری واژگان و درک مفاهیم زبان انگلیسی بوده و هدف از انجام این پژ و هش ،افزایش میزان علاقه مندی دانش آموزان پایه ی هشتم به درس زبان انگلیسی و یادگیری درک مفاهیم آن بوده است.
بر این اساس ، بنده به عنوان دبیر زبان انگلیسی با استفاده از روش های علمی از منابع گوناگون تحقیق مانند : مدیر، همکاران، دانش آموزان، کتابها ، مجلات و اینترنت به تجزیه و تحلیل آنها جهت شناسایی عوامل موثر در ایجاد مساله و یافتن راه حل های پیشنهادی پرداختم.سپس به انتخاب چندین راه کار عملی از میان راه حل های پیشنهادی پرداخته و پس از اعتبار بخشی توسط گروه پژوهش ، به اجرای آنها اقدام نمودم که عبارت بودند از: استفاده از فلش کارت ها همرا با تصاویر ،اجرای نمایش متون انگلیسی کتاب درسی ،تکرار و تمرین واژ ه ها در قالب متن های مختلف . لازم به ذکر است ، بعد از اجرای راه حل های فوق ، بنده توانستم تا فراوانی دانش آموزان علاقه مند به خواندن و درک مفاهیم زبان انگلیسی را از 30 درصد به 70 درصد برسانم . در پایان این نتیجه به دست آمد که استفاده از روش های متنوع تدریس، توجه به تفاوت های فردی و نیازها و علایق آن ها و تقویت حافظه ی دیداری و شنیداری در بالا بردن میزان علاقه به یادگیری درک مفاهیم انگلیسی موثر بوده است.
بهبود مهارت نوشتاری دانش آموزان در درس زبان انگلیسی با روش های مناسب
گرد اوری شده در 26 صفحه با فرمت ورد قابل ویرایش
فهرست:
مقدمه (بیان مساله و طرح موضوع ) 5
تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها : 13
گردآوری داده ها جهت ارایه راه حل ها : 14
گروه بندی دانش آموزان و بهره از کار گروهی.. 21
اصلاح ، تعدیل و تغییرات در اجرای راه حل ها : 21
نقاط مثبت بعد از اجرای راه حل ها 22
الف – شاخص های کیفی وضع مطلوب.. 22
ب- شاخص های کمی وضع مطلوب.. 22
چکیده:
به منظور یادگیری زبان یک زبان آموز باید بتواند علاوه بر فراگیری دانش عمومی زبان، به چهار مهارت speaking listening, writing و reading نیز تسلط کافی داشته باشد. در موضوع یادگیری زبان نادیده انگاری یک مهارت به سایر موارد نیز آسیب میرساند. مهارت نوشتاری یک productive skill می باشد که لازمه آن داشتن receptive skill کافی است، یعنی input دریافتی بدین منظور باید بسیار قوی باشد. موارد ورودی شامل خواندن و شنیدن و دایره وسیع لغت و دانش گرامری است. زبان آموزان خواستار شرکت در آزمونهای مهم به اهمیت یادگیری و داشتن مهارت لازم برای سپری کردن آزمونهای مورد نظر واقف هستند. بدین منظور فراگیری مهارت نوشتاری و یادگیری موارد مهم و ضروری در چگونگی آغاز و بیان مطلب و نتیجه گیری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
نوع فایل:ورد قابل ویرایش
تعداد صفحه:17
دانلود و خرید به صورت آنلاین
پشتیبانی در صورت هر گونه مشکل
فهرست مطالب
مقدمه (بیان مساله و طرح موضوع ) 3
ارزیابی از وضعیت موجود. 4
اهداف گزارش تخصصی : 5
هدف اصلی : 5
اهداف جزئی : 5
مقایسه با شاخص : 5
جمع آوری اطلاعات... 5
خلاصه یافته های اولیه (موانع و مشکلات درس عربی هفتم ) 7
اتنخاب راه جدید موقتی.. 10
چگونگی اجرای راه های جدید. 13
سایر روشهای پیاده شده در کلاس.... 13
ارزیابی بعد از اجرای طرح.. 14
نتایج بعد اجرای طرح ( نقاط قوت ) 15
نتیجه گیری.. 15
پیشنهادات... 16
فهرست منابع.. 17
زبان فارسی در مدارس زیاد طرفدار ندارد، زبان انگلیسی هم همینطور ولی با این حال طرفداران زبان عربی در مدارس از این دو نیز کمتر است تا آنجا که بیمیلی به این درس را میشود از عضلات منقبض صورت دانشآموزان وقتی نام درس عربی میآید، فهمید.
عربی زبان آسانی نیست، یعنی از زبان فارسی پیچیدهتر است و قواعدی گیجکننده دارد. این ذات این زبان است اما سالهاست کتابهای درسی نیز مزید بر علت شده و این پیچیدگی ذاتی را پیچیدهتر کرده است.
دانشآموزانی که هنوز در سیستم قدیم آموزشی درس میخوانند یعنی هنوز دانشآموز دبیرستان محسوب میشوند، نه دانشآموز دوره متوسطه دوم، همچنان با کتابهای خشک و بیانعطاف عربی کلنجار میروند اما دانشآموزان پایههای هفتم و هشتم یعنی اول و دوم راهنمایی قدیم، دو سال است دو کتاب تازهتالیف میخوانند که یک سر و گردن از کتابهای قدیم بالاتر است.
از جلد کتاب که شروع کنیم، کتاب عربی پایه هفتم، نام چهار فصل سال را به عربی یاد میدهد و کتاب هشتم ترجمهشده این شعر حافظ را: از خون دل نوشتم نزدیک دوست نامه / دارم من از فراقش در دیده صد علامت
تاکید اصلی درسهای این دو کتاب نیز بر آموزش لغات است. به طوری که مولفان کتاب هشتم در مقدمه توضیح دادهاند، دانشآموزان تا پایان سال 200 واژه پرکاربرد عربی را خواهند آموخت و اگر این لغات را با 400 واژه آموختهشده در سال هفتم جمع کنند، در مجموع 600 لغت عربی را در حافظه دارند که برای خواندن و فهم قرآن، احادیث، روایات و حتی متون فارسی به کارشان میآید.
قیمت:5000 تومان
نوع فایل:ورد قابل ویرایش
تعداد صفحه:26
دانلود و خرید به صورت آنلاین
پشتیبانی در صورت هر گونه مشکل
فهرست:
چکیده: 4
مقدمه (بیان مساله و طرح موضوع ) 5
بیان مساله : 6
اهمیت موضوع : 8
توصیف وضع موجود ( شواهد 1 ) 9
اهداف گزارش تخصصی : 10
هدف اصلی. 10
اهداف فرعی. 10
مقایسه با شاخص.. 10
جمع آوری اطلاعات. 10
سوالات مصاحبه چنین بود : 11
تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها : 13
گردآوری داده ها جهت ارایه راه حل ها : 14
مطالعه مقالات. 15
راه حل های پیشنهادی : 17
انتخاب راه حل ها : 19
اعتبار بخشی به راه حل ها : 20
گروه بندی دانش آموزان و بهره از کار گروهی. 21
اصلاح ، تعدیل و تغییرات در اجرای راه حل ها : 21
نقاط مثبت بعد از اجرای راه حل ها 22
الف – شاخص های کیفی وضع مطلوب. 22
ب- شاخص های کمی وضع مطلوب. 22
نقاط ضعف : 22
نتیجه گیری : 23
پیشنهادها و راه کارها : 24
فهرست منابع و مآ خذ : 25
به منظور یادگیری زبان یک زبان آموز باید بتواند علاوه بر فراگیری دانش عمومی زبان، به چهار مهارت speaking listening, writing و reading نیز تسلط کافی داشته باشد. در موضوع یادگیری زبان نادیده انگاری یک مهارت به سایر موارد نیز آسیب میرساند. مهارت نوشتاری یک productive skill می باشد که لازمه آن داشتن receptive skill کافی است، یعنی input دریافتی بدین منظور باید بسیار قوی باشد. موارد ورودی شامل خواندن و شنیدن و دایره وسیع لغت و دانش گرامری است. زبان آموزان خواستار شرکت در آزمونهای مهم به اهمیت یادگیری و داشتن مهارت لازم برای سپری کردن آزمونهای مورد نظر واقف هستند. بدین منظور فراگیری مهارت نوشتاری و یادگیری موارد مهم و ضروری در چگونگی آغاز و بیان مطلب و نتیجه گیری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
در فراگیری مهارت نوشتاری باید مواردی مهم و ضروری را در نظر گرفت. از جمله موارد لازم، فراگیری و افزایش دانش عمومی زبان و واژگان و استفاده از فیلم و داستان کوتاه می باشد که همان راههای ورودی اطلاعات بوده و به عنوان پیش زمینه ای مهم برای یادگیری مهارت مذکور می باشند چراکه مواد و مطالب لازم برای تولید را در اختیار فرد قرار میدهد. با خواندن متن های مختلف انگلیسی ، زبان آموز علاوه بر این که دامنه لغت و املای خود را تقویت میکند، با روش ترکیب و چیدمان کلمات در کنار یکدیگر نیز آشنا می گردد .در فراگیری مهارت نوشتاری، نوشتن به صورتهای گوناگون نیز باید در نظر گرفته شود. برای نمونه اینکه متن مورد نظر برای چه افراد و چه گروه سنی میباشد و پیش از آن هدف از نوشتن چیست و یافتن دلایل آن.بر این اساس ، اینجانب .............. با استفاده از روش های علمی از منابع گوناگون تحقیق مانند : مدیر، همکاران، دانش آموزان، کتابها ، مجلات و اینترنت به تجزیه و تحلیل آنها جهت شناسایی عوامل موثر در ایجاد مساله و یافتن راه حل های پیشنهادی پرداختم .سپس به انتخاب چندین راه کار عملی از میان راه حل های پیشنهادی پرداخته و پس از اعتبار بخشی توسط گروه پژوهش ، به اجرای آنها اقدام نمودم.
فراگیری زبانهای خارجی، امروزه نقش چشمگیری در برنامهریزیهای شخصی افراد جامعه، بدون توجه تام به جایگاه اجتماعی آنان ایفا میکند. هر فرد از دو منظر به زبانهای خارجی و بایستگی یادگیری آن مینگرد: نخست علاقه و کششهای شخصی و دوم، نیاز خود.
علاقه، زاییدهی فرانگری به محیط پیرامون و درک دگرگونیهای ارتباطیِ بستر زندگیست که بهطبع، لزوم تعریف دوبارهی چگونگیِ حضور و نمود انسان در دایرهی جهانی را میطلبد. گسترش استثنایی دنیای اطلاعات و همهگیرشدن بیش از پیش پایگاههای اینترنتی، مجلات، نشریات الکترونیکی، شبکههای ماهوارهای، در کنار دسترسی بیسابقهی جامعه به فیلم و سریالهای خارجی، حقیقتِ تغییر فرهنگ ارتباطی انسان در دهکدهی جهانی را پیش دیدگان اکثریت مردم گشوده و آشکارا آن بارقههای علاقه به ارتباط با دنیای خارج را در افراد جوامع خواهان پیشرفت، چه کم سن و چه بزرگسال پدید آورده است. آن کودک، جوان یا بزرگسال ایرانی که یا خود را برای حضور پویا در دنیای جدید و ترقی بدون مرز آماده میکند و یا در جستجوی آن است امروز دوست میدارد تا همپای پیشرفت شگرف رسانهای، پای خود را از مرزهای محدود ارتباطی با تنها داشتهی فهمی و ارتباطیاش یعنی زبان مادری در داخل مرزهای کشور بیرون بگذارد و با یادگیری زبانی تازه و چندبُعدی ساختن دانش و آگاهیهای خود، درهای تازهای را بسوی زندگی و آیندهای برتر بگشاید.
درباب نگرش دوم به اهمیت یادگیری زبان یعنی نیاز فرد، چنین باید گفت که همیشه نمیتوان توقع علاقه و رغبت داشت. چه بسیارانی که یا به محدودیتهای ارتباطی و رسانهای خود قانعاند و یا اقتضائات شغلی، وقتی برای فراگیری ایشان باقی نمیگذارد. اما افراد بیشماری با در نظر گرفتن شغل یا رشته تحصیلی خود، بدون توجهِ بارز به برجستگیِ جنبهی علاقه، میبایست یادگیری زبان را به برنامههای روزانه یا هفتگی خود بیفزایند تا با دسترسی به منابع و سرچشمههای مورد نیاز، در کار خود موفقتر و در رشتهی تحصیلی خود پیشرو باشند.
قیمت:5000 تومان
ویژگی متن و ترجمه همه دروس کتاب عربی زبان قرآن ۱ پایه دهم
در این فایل متن و ترجمه همه دروس کتاب عربی زبان قرآن ۱ پایه دهم قرار گرفته شده است که متن همه دروس به علاوه ترجمه آن ها آورده شده است که شما می توانید با خرید این یک فایل متن به همراه ترجمه همه دروس را در اختیار داشته باشید.و از اونجایی که کتاب عربی یک درس عمومی محسوب میشه پس این فایل برای تمامی رشته های پایه دهم کاربردی می باشد و به همه محصلان پیشنهاد میکنم که حتما این فایل رو خرید کنن تا به راحتی از پس درس عربی زبان قرآن۱ بر بیان.
دانلود متن و ترجمه همه دروس کتاب عربی زبان قرآن ۱ پایه دهم
فرمت فایل pdf و تعداد صفحات آن 19 صفحه کامل میباشد
100 صفحه با فرمت ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان
صفحه
چکیده
5
7
روش تدریس زبان انگلیسی8
روش تدریس پیشنهادی نکات دستوری: (1)
10
روش تدرس اصوات (Phonetics)
11
مرحله تمرین (Oral Dii)
12
هدف از تمرینات Oral Drills
12
روش تدریس پیشنهادی مکالمه:
12
روش سمعی بصری
14
مهارتهای چهارگانه یادگیری زبان خارجی
19
آموزش زبان انگلیسی:
22
روش تدریس متون خواندنی ( Reading )
23
تدریس واژگان Vocabulary
24
روش تدریس لغات جدید :
25
لغات جدید به کمک تصاویر
26
روش تدریس پیشنهادی نکات دستوری در زبان انگلیسی
27
روش تدریس اصوات (Phonetics ):
28
مرحله تمرین (Oral Drills )در زبان انگلیسی
29
روش تدریس مکالمه در زبان انگلیسی
30
یادگیری مشارکتی و تدریس زبان انگلیسی ( روش کارآیی تیمی )
40
تفاوت های آموزش زبان انگلیسی در موسسات زبان و مدارس
48
نقش انگیزش در فرآیند آموزش و یادگیری زبان انگلیسی51
نگاهی اجمالی بر روش های نوین تدریس
53
57
یادگیری انگلیسی با روش جدید58
تفاوت a. an و کلمات جمع
58
معما
60
62
* اصول روش مستقیم *
63
* اصول روش شنیداری - گفتاری *
64
روش کارایی تیمی و تدریس زبان انگلیسی
68
فواید و کارکردها گوش دادن76
مهارت های اساسی گوش دادن فعال
77
راهکارهای عملی گوش دادن فعال
78
به کمک ضمیر ناخودآگاه درخواب انگلیسی بیاموزید!!81
یادگیری مشارکتی و تدریس زبان انگلیسی ( روش کارآیی تیمی )82
92
روش های موجود در تدریس گرامر
94
نتیجه گیری
99
منابع:
100
چکیده
همانگونه که می دانید یادگیری زبان در چهار مهارت خواندن ، نوشتن ، صحبت کردن و گوش دادن خلاصه می شود. به نظر می رسد گوش دادن اولین مهارت مورد نیاز برای یادگیری زبان است. همانگونه که اصولا زبان مادری را از طریق گوش دادن یاد گرفته ایم ، افزایش توانایی و مهارت گوش دادن در یادگیری زبان جدید نسبت مستقیمی با حصول موفقیت در فراگیری آن زبان دارد. بعد از گوش دادن ، صحبت کردن (مکالمه) مهمترین نیاز و مهارت یک زبان آموز به شمار می آید.
اصولا زبان آموزانی که موفق می شوند از طریق گوش دادن و صحبت کردن با محیط ارتباط برقرار کنند در یادگیری مهارت های خواندن و نوشتن نیز بسیار موفق تر ظاهر می شوند. خواندن سومین و یکی از ساده ترین مهارت های یادگیری زبان است. مهارت خواندن بیش از هر چیز نیاز به داشتن دایره وسیعی از لغات دارد. گسترده شدن مرزهای دایره لغات شما تنها نیازمند زمان و کمی پشتکار است. بدون شک بسته های آموزشی زبانی که تمرکز خود را بر روی تقویت دایره لغات کاربران بنا کرده اند ، یکی از موثرترین راه ها برای تقویت مهارت خواندن هستند. کتاب های خوبی نیز در زمینه لغات کاربردی زبان موجود است که می توانند شما را در رسیدن هر چه سریعتر به موفقیت در خواندن یاری دهند. نوشتن آخرین مهارتی است که زبان آموز باید تمرکز خود را بر روی آن بگذارد.
شامل 9 فایل پاورپوینت مجموعاً 323 اسلاید
سرفصل ها:
درس 1- زبان ماشین و اسمبلی-32 اسلاید
درس 2 - نمایش اعداد - 43 اسلاید
درس 3 - مروری بر ساختار پردازنده پنتیوم- 22 اسلاید
درس 4 -ساختار پردازنده 8086 اینتل – ساختار حافظه-37 اسلاید
درس 5 -اصول برنامه نویسی به زبان اسمبلی - 19 اسلاید
درس 6-شروع برنامه نویسی - 42 اسلاید
درس 7 -دستورات محاسباتی در قالبهای BCD ، ASCII و ... - 59 اسلاید
درس 8 - روشهای آدرسدهی - 25 اسلاید
درس 9 - وقفه ها -44 اسلاید
نام قصه : نامادری و بچه ها
قسمتی از داستان به زبان مازندارنی
به نومِ خِدا
اَتّا روز ، اَتا مردی دیّه اَتّا زنی. روستایی دَیّه وِنه دِله خانواده ای بینه که دِه تا وَچه داشتِنه. اَتّا ریکا اَتّا کیجا. مردی زِنا بَمردیه چند وقت بُگذِشته وه بورده شه اَتّا زن بَورده.
این مردی از دارِ دِنیا فقط دِه تا کِرگ داشته که هر روز دِه تا مرغانه کاردِنه. خوردی مار شه مردی رهَ بئوتهَ : «مردی این دِه تا وچه ره بَوِر فِنا هاکِن تا اِمان این ده تا مرغانه جه سُر بووشیم.» مردی که شه زن جه ترسیه شه وَچون ره بَوِردِ جِنگِل تا کاندِس بَچینِن. .........
تعداد صفحه: 15
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
مقدمه
فضیلت سکوت:
آفتهای زبان:
۱ـ سخن گفتن در مسایلی که به انسان مربوط نیست:
۲ـ زیاد سخن گفتن:
۳ـ سخن باطل گفتن:
۴ـ مجادلهی غیر احسن:
۵ـ خصومت (دشمنانگی) :
۶ـ با تکلّف و زور نشان دهید که فصیح هستید؛
۷ـ فُحش:
۸ـ لعنت کردن:
۹ـ شعرهای نامشروع:
۱۰ـ مزاح و شوخی:
۱۱ـ مسخره و استهزاء:
۱۲ـ إفشای سِرّ:
۱۳ـ وعدهی دروغ :
۱۴ـ دروغ در سخن گفتن و سوگند خوردن:
۱۵ـ غیبت:
۱۶ـ نمّامی (سخن چینی) :
۱۷ـ دورویی کردن میان دو دشمن:
۱۸ـ مدح:
۱۹ـ غافل شدن از خطاهایی که در گوشه و کنار سخنان وجود دارد:
۲۰ـ سؤال کردن دربارهی صفات خداوند عزّ و جلّ:
منابع:
مقدمه
زبان یکی از نعمت های بزرگ خداوند است، که آنرا به انسان بخشیدهاست، تا از طریق آن بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند و آنچه را در تخیّل و حافظه است به انسانهای دیگر انتقال دهد. زبان از نظر جرم کوچک است، ولی اطاعت و فرمانبرداری و نقطه مقابل آن گناه و معصیت زبان، هرکدام بسیار عظیماند،چون کفر و ایمان هر کدام به وسیلهی زبان آشکار میگردند و کفر نهایت گناه و ایمان بالاترین طاعت است.
هر کدام از اعضای بدن کاری انجام می دهند، مثلاً: چشم میبیند، گوش میشنود، بینی بوها را استشمام میکند، پوست حس میکند، ولی زبان استاد همهی این میدانها است. بنابراین زبان اگر رها گردد، شیطان آنرا به هر میدانی که دوست داشته باشد میکشاند و انسان را به لبهی پرتگاه میرساند. اگر انسان بخواهد از شرّ زبان رها گردد باید آنرا با افسار شرع ببندد و آن را در مسیر زندگی رها نکند، مگر اینکه نفع دنیا و آخرتش در آن باشد .
قبل از این که آفتهای زبان را نام ببریم، چند نکته در رابطه با فضیلت سکوت بیان میکنیم:
فضیلت سکوت:
به راستی ضرر و زیانهای زبان بسیارند که تنها با سکوت میتوانیم از آنها نجات پیدا کنیم. در حدیثی امام طبرانی با سند جیّد روایت میکند که پیامبر (صلی الله علیه و سلّم) فرمود : (مَن صَمَتَ نَجا) یعنی: کسیکه سکوت پیشه کند از عذاب نجات پیدا میکند.
در حدیث دیگری که امام بخاری روایت میکند، میفرماید: (قال رسول الله (صلی الله علیه و سلّم) : مَن یَتَکَفّلُ لی بما بین لَحیَیهِ و رجلَیهِ أَتَکَفَّلُ لهُ بالجنَّهِ)، یعنی: هر انسان مسلمانی میان فکها و پاهایش را برای من از گناه محفوظ دارد، من هم بهشت را برایش تضمین میکنم.
طاووس میگوید: زبانم حیوانی درّنده است، که اگر او را رها کنم من را میخورد. پس هر وقت خواستیم سخن بگوییم این آیه را متذکر شویم: ﴿مَا یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ﴾ ق: ۱۸ یعنی: انسان هیچ سخنی را بر زبان نمیراند، مگر اینکه فرشتهای، مراقب و آماده (برای دریافت و نگارش) آن سخن است.
آفتهای زبان:
۱ـ سخن گفتن در مسایلی که به انسان مربوط نیست: سخن گفتن در مسایلی که مربوط به ما نیست، حداقل دو ضرر دارد:
الف) وقت و زمانمان سپری میشود، چون سکوت مؤمن تفکر، نگاهش عبرت و سخنش ذکر است.
ب) یقین داریم که بر عمل زبانمان محاسبه میشویم، بنابراین اگر در موردی که به ما مربوط نیست سخن گفته باشیم، در بیشتر اوقات دچار گناه و معصیت میشویم. محمّد بن کعب میگوید: پیامبر (صلی الله علیه و سلّم) فرمود: (إنَّ اوَّلَ مَن یَدخُلُ مِن هذا الباب رجُلٌ مِن اهل الجنَّهِ) یعنی: اوّلین نفری که امروز از این در وارد مسجد میشود، مردی از اهل بهشت است. راوی حدیث میگوید: عبد الله بن سلام بود، بعد از ورود او اصحاب به سویش رفتند و گفتند: به ما بگو چه عملی انجام میدهی که تو را به بهشت میبرد؟ عبدالله در جواب گفت: من انسان ضعیفی هستم، به نظر خودم دو چیز سبب آن شدهاست: ۱ـ قلبم سالم است.۲ـ مسایلی که به من مربوط نیست ترک میکنم.
۲ـ زیاد سخن گفتن: در دو مورد مذموم است: الف) زیادهروی در اموری که به ما مربوط نیست، که آن را در آفت قبلی بحث کردیم. ب) زیادهروی در اموری که به ما مربوط است، یعنی بیش از حد در موردی که به ما مربوط است سخن بگوییم، به شیوهای که برای مخاطبمان ملال آور و خسته کننده باشد. علما گفتهاند: اگر یک کلمه جواب و مقصود را برساند ولی تو دو کلمه صحبت کنی، کلمهی دوم اضافی است. امام حسن بصری (رح) میفرماید: هر فردی زیاد سخن بگوید، دروغش بیشتر است و هر فردی مالش زیاد باشد، گناهش بیشتر است و هر فردی اخلاقش بد باشد، خود را ذوب کرده، یعنی شخصیّت و اعتباری میان مردم ندارد.
۳ـ سخن باطل گفتن: علما میگویند: باطل انواع زیادی دارد و مشکل است همهی آنها را نام برد. ولی به عنوان نمونه میگویند: بازگو کردن گناه دیگران، به وسیلهی دروغ و شوخیهای بیجا مردم را خنداندن و ….. . در حدیثی که ابن مسعود با سند صحیحی روایت کرده میفرماید: پیامبر (صلی الله علیه و سلّم) فرمودند: (اعظمُُ الناسِ خَطایا یومَ القیامهِ أکثَرُهُم خوضاً فی الباطلِ) یعنی: کسانیکه زیاد سخن باطل میگویند در قیامت از همهی انسانها گناهشان بزرگتر و زیادتر است.
۴ـ مجادلهی غیر احسن: مجادله یعنی: شکست دادن فرد مقابل با سخن. اگر این شکست از روی نیّت باشد و دوست داشته باشی به هر صورت صحیح یا غیر صحیح فرد مقابل را شکست بدهی مجادلهی غیر احسن گویند. امّا اگر دوست داشته باشی حق مشخص و معلوم گردد، خواه از زبان تو باشد یا از زبان فرد مقابلت، آنرا جدال بالاحسن گویند. همانطور که امام شافعی (رح) میفرماید: والله با هر فردی مجادله کردهام دوست داشتهام خداوند عزّ و جلّ حق را بر زبان او جاری کند، چون من طالب حق بودم، نه شکست دادن فرد مقابلم..........