تعداد صفحه: 14
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
نگاهی به معماری دورهی قاجار : شکوفایی فضا وافول ساخت و پرداخت
میتوان ادعا کرد که این مدرسه نقطهی تکاملی از نظر فضا در الگوی مدرسه یا مسجدهای ایرانی است. برای اثبات این ادعا به دووجه اصلی فضایی آن اشاره میکنیم:
فضای حیاط
فضای گنبدخانه:
خلاصهی کلام آنکه:
پلان مدرسه شهید مطهری ( مسجد سپهسالار)
جبهه جنوبی حیاط
جبهه شمالی حیاط
جبهه غربی حیاط
جبهه شرقی حیاط
برش افقی طبقه اول
برش افقی طبقه دوم
شبستان
قسمتی از سقف شبستان
نمای ورودی اصلی
برش عمودی الف - ب
ایوان شرقی
فضای زیر گنبد کوچک در شرقی ایوان جنوبی
قسمتی از جبهه غربی حیاط
برش عمودی چ - ج
برش عمودی پ - ب
ایوان غربی
هفت کاسه در فضای ورودی شرقی
وضو خانه
نگاهی به معماری دورهی قاجار : شکوفایی فضا وافول ساخت و پرداخت
جایگاه و معماری قاجار در تاریخ معماری گذشته ایران (قبل از دوره جدید) میتواند محل بحث و تأمل باشد.اگر آثار معماری را از زاویهی فضایی ارزیابی کنیم و به خلاقیتهای فضایی در معماری توجه کنیم، معماری دورهی قاجار ارزش بالایی پیدا میکند و در جایگاه برتر و تکاملیافتهتری نسبت به معماریهای دورههای قبل از خود چونزندیه و صفویه قرار میگیرد.
چرا که در معماری این دوره خلاقیتهای فضایی افزایش مییابد، تنوع فضاها بیشتر میشود، فضاهای نوینی خلق میشوند، فضاها به گشایش و سبکی بیشتری میرسند و الگوهای قدیمی معماری ایران در جهت گسترش فضا تکامل مییابند. به طور خلاصه، اگر تکامل معماری را گشایش، شفافیت و سبکی فضاها بدانیم، معماری این دوره به عنوان مرحله تکامل معماری قدیم ایران مطرح میشود.
اما وقتی معماری را از زوایای دیگری مانند، اندازهها، تناسبها، شکلها تزئینات نگاه میکنیم، معماری دورهی قاجار وضعیت نازلتری را نسبت به دورههای گذشته خود و به خصوص از دورهی صفوی نشان میدهد. شکلها استواری و صلابت قبلی را ندارند و شکلهای جدیدی وارد معماری میشوند که سطحی و تفننیاند. اندازهها دقت لازم را ندارند، تناسبها در مرتبهی پایینتری نسبت به تناسبهای موزون و اندیشیدهشده دورههای قبلی قرار میگیرند، تزئینات معماری گاه تا حد ابتذال سقوط میکند و بیبند و باری، غلو ناشیانه و هرج ومرج جایگزین تزئینات محدود و باوسواس دورههای درخشان سلجوقی و صفوی میشود.
برای تشریح مستقیمتر نکاتی که گفته شد، مدرسهی«شهید مطهری» یا مدرسهی «سپهسالار» را تجزیه و تحلیل میکنیم.
میتوان ادعا کرد که این مدرسه نقطهی تکاملی از نظر فضا در الگوی مدرسه یا مسجدهای ایرانی است. برای اثبات این ادعا به دووجه اصلی فضایی آن اشاره میکنیم: