تعداد صفحه: 111
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول _ تاریخچه فرشبافی
قالی بافی در ادوار پیشین
قالی بافی در عصر صفویه
طرح ترنج دار
قالی اردبیل (قالی شیخ صفی)
قالی موج دریا
فرش چلسی
فرش ترنجدار منظره حیوانات موزه میلان
طرح گلدانی
طرح شکارگاه
طرح درخت و بوته
طرح گلدار هراتی
طرح باغی
طرح فرش های لهستانی
قالی بافی ایران از پایان دوره صفویه تا سال 1300 هجری شمسی
وضعیت قالی بافی ایران در سالهای معاصر
شرکت سهامی فرش ایران
سازمان صنایع دستی ایران
وزارت جهاد کشاورزی
فصل دوم _ مواد اولیه مورد نیاز قالی بافی
پشم
کرک
پنبه
ابریشم
فصل سوم – ابزار و وسایل
تکنیک گره زنی
گره
قیورد یا ترکی باف ( یاگره ترکی)
جفت ایلیمه یا گره جفتی
فشردگی گر ها
بافت و ابزارهای آن
ابزار کار
انواع دار قالی
حاشیه دو سر قالی
گره ها
پود
تراشیدن و یا قیچی کردن
نقش
واگیره
اندازه ها
قالی
کلگلی یاکله ای
کناره
دوزرع ، پرده ، سجاده
نماز یا جانماز
زرع و نیم
یاستیک
نقش های و نمادها
آرایش و نقش طبیعی
نقش هندسی و منظم
نمادها
مرغ مذهب زرتشت
ساواستیکا
درخت
بته
چلیپا (صلیب)
نمادهای چینی
حیوانات
فصل چهارم _ نقش قالی
مقدمه
طرحهای ایلیاتی
طرح های شهری
طبقه بندی طرحهای قالی
اصطلاح لچک و ترنج
طرح شاه عباسی
طرح اسلیمی
طرح گلدانی
طرح هراتی
طرح درختی
طرح بته ای
طرح خشتی
طرح مناظر طبیعی _ شخصیت ها و اثار تاریخی
طظحهای ذهن بافت ایلی
طرح محرابی
طرح افشان
طرحهای بندی
فصل پنجم _ طبقه بندی فرش ها
فرشهای ایلیاتی
فرش های روستائی و شهری
توضیحی درباره شناخت و ساختار قالیچه های تصویری
1_ موضوع
2_ محل بافت
3_ تاریخ بافت
4_ اندازه
5_ ریسیدن
6_ تابیدن
7_ تار
8_ پود
9_ گره
الف _ گره متقارن
ب _گره نامتقارن
موضوعهای مذهبی و داستانهای قرآن
پادشاهان
کرمان و قالیچه های تصویری
منبع:
مقدمه
مقدمه ذوق و خلاقیت هنری هر جامعه ای از سنن زندگی و سوابق تاریخی و محیط زیست آحاد آن قوم ریشه و الهام می گیرد و غالبا این ذوق و استعداد در یک و یا چند رشته خاص بگونه ای متبلور می شود که رقابت جوامع دیگر با آن ملتها و اقوام در آن رشته ها بدلایل متعدد تا حدودی دشوار و شاید عبث می گردد.
از جمله هنرهائی که در این سرزمین درمرور زمان به ذروه کمال و استادی رسیده و ذوق هنرمند ایرانی در پهنه آن فرصت تجلی وافر یافته هنر قالی بافی است. و دلیل این شکوفائی و اولیه مناسب برای تولید فرش از قبیل پشمهای مرغوب و انواع گیاهان رنگدار دانست .
بافت قالی و قالیچه در روستاها و یا درمیان ایالات بیشتر به عهده زنان و دختران است و در کارگاههای شهری حرفه ای است که بافندگان زن و مرد به آن می پردازند. کار پسران و انگشتان هنر مند خود در دل تارهای فرش جای داده و سرانجام در حالیکه دهها و صدها اثر زیبا و دل انگیز را با سرانگشت ماهر خویش آفریدند با مقراض اجل تارهای بستگی آنان از بهداشتی کارگاهها به بیماری فلج ، کوری ، رماتیسم و جهاز تنفس مبتلا میشوند. شاید به لحاظ تداعی محنت و محرومیت بافنده فرش و یا به خاطر تفکر در چگونگی آفرینش و طبیعت بی جان و زیبای آن باشد که رابطه ای که اساس آن بر زیبا پرستی و معنویت است با فرش و بافنده ناشناس و محروم آن برقرار شده و موانست با آنرا چنین تفکر آمیز و مشغول کننده می نماید .
علاقه و پیوند عاطفی مردم ایران به این میراث هنری خود و نیازی که بداشتن آن در مسکن و ماوای خود احساس می کنند زاید الوصف است و شاید به جرات بتوان گفت کمتر خانه شهری در ایران است که مفروش به تخته فرشی نباشد و در هیچ گوشه ای از جهان خرید و فروش فرش به آن مقیاسی که در ایران معمول است رایج باشد .
در سالهای اخیر فرصت های گرانبهایی برای کشورهای رقیب ایران فراهم آمد تا رکود کوتاه مدتی که در عرصه رقابت های جهانی برای فرش ایران بوجود آمده بود برای خود جای پای مستحکم تری باز کنند. در این سالها کشورهای پاکستان ، هندوستان ،چین و برخی از کشورهای اروپای شرقی چون رومانی و آلبانی با تقلید از نقشه ها و طرحهای ایران به منابع بزرگی از صادرات فرش دست یافتند و در مقیاسی وسیع برای آینده تجارت فرش ایران خطر ساز شدند ولی این حقیقتی مسلم است که قالی ایران به لحاظ بافت استادانه ، طرحها و رنگ های دلپسند و جالب همچنان در صدر باقی مانده ، روشن تر آنکه گویا قالی نفیس ایران بر تارک زیباترین و گرانبهاتین فرش گیتی درخششی دائمی دارد و این قولی است که جملگی برآنند.
فصل اول
تاریخچه فرشبافی
قالی بافی در ادوار پیشین
با وجود آنکه در مورد اولین منسوجات دست بافت بشر اطلاعاتی نسبتا مکفی وجود دارد ولی درباره نخستین فرش های گره دار جهان و تاریخ و محل بافت آنها دانسته های ما اندک بوده و بیشتر در حدود حدس و فرضیه باقی مانده است در ردیابی معکوس مسیر توسعه و پیشرفت فن قالی بافی و رسیدن به نقطه مبدا و مهد این پیشه مفید که پیدایش آن صرفا بر اساس رفع احتیاج و توسط چادرنشینان قبایل صحراگرد صورت گرفته است پژوهشگران اروپائی در گذشته در اثر تحقیقات خود با این نتیجه رسیده بودند که تمدن های باستانی مصر و اشور گهواره فرشبافی جهان بوده اند و شواهد نسبتا معتبری نیز در حصت این مدعا در اختیار داشتند از جمله مندرجات تورات به هنگامیکه در فصل هجرت قوم بنی اسرائیل در باب آرایش خیمه ها و استفاده از قالی سخن میراند و همچنین ستون یادبودی از شلمانصر دوم آشوری که در آن نقش دو تخته فرش با ریشه های بلند حکاکی شده است. فرضیه این محققین که قدمت بیشتر و اصالت کمتری داشته و بیشتر بر مبنای گفتاری استوار بوده وی ا اشاره بر نمونه ای غیر از فرش حقیقی چون نقش سنگی آن دارد باکشفیات باستان شناس معروف روسی بنام (ردنکو) که در نیمه اول قرن اخیر در میان توده های یخی موفق به کشف یک تخته فرش گرده دار می گردد بکلی دگرگون شده و در نتیجه مهد قالی بافی از سواحل نیل و رودخانه های دجله و فرات به آسیای مرکزی تغییر مکان می دهد . باشرح کامل تر این حفاری و تفاسیری که بر نتیجه این کشف با اهمیت نوشته شده مسئله را در زیر نور تابان تری می بریم .
در سال 1949 میلادی پروفسور ردنکو قطعه فرش گره داری را که در اصل به عنوان پوشش اسب بکار می رفته است در قبرهای مستور از یخ چادرنشینان صحرا گرد در محلی بنام پازیریک واقع در هشتاد کیلومتری مرز مغولستان در میان کوههای آلتائی کشف می نماید این فرش که قدمت آن به 2500 سال قبل می رسد در اندازه های 83/1×2 متر و با 360 گره در دسیمتر مربع و در رنگ قهوه ای مسی و سبز روشن بافته شده است. تصاویر حاشیه آن با اشکال متداول در دوره هخامنشی و نقوش تخت جمشید مشابهت فراوان و بلاتردیدی دارند و در زمینه مرکزی آن تصاویر ستاره های چهار پره ای عینا مشابه اشکال منعکس شده بر روی اشیا مکشوفه در لرستان مربوطه به این دوره در درون مجموعه ای از قابها محصور شده اند .
درباره سوابق تاریخی این فرش با اهمیت که در موزه (آرمیتاژ) لنینگراد نگهداری می شود پروفسور ردنکو معتقد است که در زمان مادها و یا پارتهای قدیمی بافته شده است بنابر نظریقه یکی از پژوهشگران معروف بنام (دیماند) در فرش پازیریک ترکیبی از طرحهای آشوری و هخامنشی و سکائی بکار رفته است او نیز مانند ردنکو عقیده دارد که مبدا این فرش از ایران است یکی دیگر از صاحب نظران فن بنام (اولریخ شورمان) پارا از این فراتر نهاده و عقیده دارد که این فرش در آذربایجان بافته شده است در حالیکه (یان بنت) معتقد است که با وجود فاصله ای متجاور از 3500 کیلومتر از کوههای آلتائی تا مرزهای کنونی ایران ، احتمال آنکه این فرش کار بافندگان ایرانی باشد بسیار ضعیف است. نامبرده در تاریخچه فرش پازیریک در کتابی تحت عنوان (قالیچه ها و قالی های جهان) است نامبرده در تاریخچه فرش پازیریک در کتابی تحت عنوان (قالیچه ها و قالی های جهان) منجزا تاکید می کند که مهد هنر و فن قالی بافی در شرق آسیا و در میان اقوام مغول بوده و از آنجا به نقاط غربی اسیا و از جمله ایران رسیده است.
قرائن تاریخی موید این نکته این است که قالی بافی در زمان ساسانیان رونق داشته است و در ارتباط با این مطلب ، سالنامه چینی (سوئی) مربوط به سالهای 590 تا 617 میلادی یعنی اندکی پیش از انقراض سلسله سالانی در میان کالاهای ایران از قالی نام می برد.
باقی مانده فرش معروف پازیریک در اندازه های 83/1×2 متر که در موزه آرمیتاژ لنینگراد (سن پتیرزبورک) نگهداری می شود.
سفیر جمهوریو نیز (جوزپه باربارو) در دربار (اوزن حسن) از حکام آق قویونلو بارها از قالیهای گرانبهایی که درکاخ او دیده سخن گفته است . متاسفانه امروزه از این قالیهای نفیس هیچگونه اثری باقی نمانده است .
قالی بافی در عصر صفویه
در دوره صفویه هنرهای معماری ، کاشیکاری ، نقاشی ، خطاطی ، تذهیب و قلی بافی بحد کمال و درخشش خود رسیدند در این دوره هنرمندان ایرانی به خلق آثاری انچنان دل انگیز و زیبا می پرداختند که هرگز همتایی نمی یابند طرحهای قالی از خلاقیت و نبوغ هنرمندان این عصر چنان بارور می شود که پس از گذشت چند صد سال هنوز مورد تقلید بوده و با همه کوشش که برای گشودن راهی به فراسوی چهار چوبه هنری این دوران معمول گردیده جز در تعدادی معدود توفیق چندانی نصیب طراحان نقش قالی نگردیده ، گویی تمام نگاره ها و نقوش ممکن قبلا بدست این هنرمندان چیزه دست طرحه و تکمیل شده است . قالی بافان این دوره با استفاده از این طرحهادر حدود یک هزار و پانصد تخته قالی و قالیچه از خود باقیمی گذارند که برخی از آنها بصورت شاهکارهای مسلم قالی بافی دنیا ثبت می شوند در این دوره قالی بافی از حالت یک پیشه روستایی و چادر نشینی به مقام یک حرفه با اهمیت در کارگاههای شهری تغییر موضع داده و تجارت و صدور آن به کشورهای اروپائی شروع می شود .
در سفرنامه های (تاورنیه) و (شاردن) و سایر کسانی که در آن موقع از ایران بازدید کرده اند به پیشرفت قالی بافی و مراکز متعدد بافت فرش در شهرهای اصفهان ، کاشان ، تبریز و کرمان اشارات فراوان شده است .
فرش های بافته شده در این دوره را بر اساس طرحهای آن در گروههای زیر طبقه بندی می کنند، ترنج دار، گلدانی، شکارگاه، گلدار هراتی ، درخت و بوته ، باغی ، لهستان .
طرح ترنج دار
طرح ترنج دار از اولین طرحهائی است که بر روی فرش های این دوره منعکس گردیده است و ما برای آشنایی بیشتر چهار تخته فرش معروف را که در این زمان در این سبک بافته شده اند انتخاب کرده و آنها را مورد مطالعه قرار می دهیم .
قالی اردبیل (قالی شیخ صفی)
قالی اردبیل یکی از زیباترین فرش هایی است که در بیست سال اولیه دوره صفویه بافته شده است. تار و پود این فرش از ابریشم و پرز آن از پشم بوده و کار بافت آن در سال 946 هجری قمری پایان گرفته است. نام بافنده آن (مقصود کاشانی)همراه با مطلع یکی از اشعار حافظ :
جز آستان توام در جهان پناهی نیست
سر مرا بجز این در حواله گاهی نیست
در قسمت بالای فرش دیده می شود.
این قالی نفیس را شرکت ( زیگلر) که از سال 1883 میلادی در ایران در زمینه تولید و تجارت فرش فعالیت می نمود از ایران خارج نموده و به مبلغ 2000 لیره استرلینگ به موزه (ویکتوریا و البرت) لندن فروخته شده است .
در هر متر مربع این قالی 517000 گره از نوع سنه بکار رفته است . این فرش که مدت سه سال و نیم کار بافت آن به طول کشییده است 1152 سانتیمتر طول و 534 سانتیمتر عرض دارد طرح این قالی بسیار جالب است در وسط آن ترنج زیبائیی قرار دارد که شانزده کلاله دور آنرا احاطه نموده است نقش یک چهارم از این ترنج با کلاله های مربوط در چهار گوشه زمینه فرش تکرار شده و لچکهای چهارگانه قالی را می سازند:
زمینه فرش به رنگ آبی سیر است و تمامی آن با گلهای بسیار شکیل و ظریف تزئین شده است در داخل حاشیه بزرگ که با سه نوار حاشیه ای باریک محصور شده نقش کتیبه ها و گلوله هایی به صورت یک در میان دیده می شود.
در روایات چنین ست که این قالی برای آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیل جد خاندان صفویه بافته شده است. اما در این مورد بین محققین اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. عده ای از آنان انتساب این قالی را به مقبره مزبور به دلایل متعددی مردود می دانند یکی از آنها به نام ترنج طلائی رنگ فرش تاریخی اردبیل پوشیده شده از ترکه های ظریف اسلیمی با 16 کلاله جانبی محصور شده است. این ترکیب جالب در متن به رنگ سرمه ای مملو از شاخ های گل اناری که در جرگه طراحان نقش قالی به نام گلهای شاه عباسی معروفیت دارند جای گرفته است. این قالی بی نظیر هم اکنون زینت بخش موزه ویکتور و البرت لندن است.
(رکسفورد استید) رساله ای در این مورد نوشته و ادعا می کند اصولا در این آرامگاه ابعاد مناسبی برای پهن کردن این قالی وجود نداشته است. و همچنین بنا بگفته او در صورت اموال موقوفه این آرامگاه براساس تایید متولی آن در حدود 230 سال پیش فرشی با مشخصات این قالی وجود نداشته است. محقق نامبرده به نقل قول از شخصی بنام (جاکسون) که در سال 1919 میلادی با کارکنان شرکت (زیگلر)در مورد سوابق تاریخی این قالی مذاکراتی داشته است مینویسد: با وجود آنکه این فرش در تبریز خریداری شده است معهذا از مجموعه فرش های متعلق به استان حضرت رضا (ع) بوده است .
در مورد محل بافت این فرش نیز در بین اهل فن اختلاف است . عده ای بافت آنرا در تبریز می دانند، برخی در قزوین و بالاخره عده زیادتری آن را کار بافندگان کاشان که در کار بافت فرش های ابریشمی و نفیس مهارت وسابقه زیادی داشته اند دانسته و شاهد این مدعا را نیز اهلیت کاشی بافنده و نوع گره های فرش (گره های فارسی) می آورند.
بهرحال هیچیک از مسائل مطروحه و شک و تردیدهای موجود درباره سابقه تاریخی این فرش ، محل تردیدی در زیبایی و نفاست این اثر پر نام و نشان باقی نمی گذارد و این فرش بهر محل که وابسته باشد و توسط هر بافنده و با هر نوع گره ای بافته شده باشد درمجموعه فرشی است زیبا و شکیل و در خور هر گونه توجه و تحسین.
نمونه دیگری مشابه با این قالی که بافت ظریف تری داشته و فقط شامل قسمت بزرگی از زمینه فرش می باشد نیز در موزه (لوس آنجلس) در کالیفرنیا نگهداری می شود.
در سال 1314 شمسی کپیه ای از طرح این قالی با اندازه های کوچکتر (407 × 628 سانتیمتر) برای باشگاه افسران تهران در کارگاه قالی بافی ( عمو اوغلی) مشهد بافته شد.
قالی موج دریا
قالی معروف موج دریا که در موزه (وین) نگهداری می شود از نظر طرح و نقشه کاملا متمایز از سایر قالیهای ایرانی است بدین گونه که در قسمت های بالا و پائین ترنج بسیار بزرگ آن تصاویر کشتی و دریانورد بافته شده است این فرش و سایر فرش های مشابه آن که تا کنون فرش ترنج دار معروف به (موج دریا) از مجموعه فرش های موزه هنرهای دستی وین (اطریش)
این قالی جالب و غیر متعارف از نظر نقشه به اندازه های 72/3×77/6 متر با تار و پود پشمی و پانصد هزار گره در متر مربع به احتمال زیاد توسط هنرمندان کرمانی بافته شده است هشت تخته از آنها شناخته شده است بنابر سفارش بازرگانان پرتغالی که در این دوره در بنادر جنوب ایران مخصوصا بندر عباس در رفت و آمده بوده اند بافته شده اند و شاید به همین دلیل است که برخی از محققین فرض آنها را درگروه فرش های پرتغالی طبقه بندی نموده اند .
فرش چلسی
فرش چلسی که در نوع خود از فرش های زیبای جهان است از یکی از تجار خیابان کینگز در چلسی واقع در لندن خریداری شده و به این جهت بدین نام معروفیت یافته است این فرش هم اکنون در مجموعه فرش های موزه ویکتروریا و آلبرت لندن جای دارد تار و پود آن از ابریشم و پرز آن از پشم و به اندازه های 540×360 سانتیمتر و گره های آن از نوع فارسی و تعداد آن 7387 گره در دسیمتر مربع شمارش شده است این فرش دارای دو ترنج کامل با کلاله های جانبی و دو نیم ترنج متصل به حاشیه و لچکهائی به نقش یک چهارم ترنج است و در زمینه لاکی رنگ آن حیوانات شکار مانند آهو و گوزن و وحوشی مانند شیر و پلنگ و همچنین جانوران افسانه ای مانند اژدها در میان درختان و شاخسارهای گلدار دیده می شوند .
در حاشیه بزرگ فرش دو سری ختانی به هم پیوسته و یک شکل و معکوس با یکدیگر در دو رنگ قرمز لاکی و سرمه ای بافته شده اند که در مجموع نقش دلپذیری را به این فرش می دهند .
فرش ترنجدار منظره حیوانات موزه میلان
مشخصات فرش منظره حیوانات موزه میلان چنین ست :
فرش است در زمینه قرمز رنگ بدون لچک که فقط ترنج میانی دارد. نقش پر از حیوان این قالی با آن مشابهتی مطابق با فرش چلسی می دهد. تار و پود این فرش از ابریشم و پرز از پشم می باشد اندازه های آن 692×360 سانتیمتر و گره های آن از نوع سنه و تعداد آن 568800 گره در متر مربع شماره شده است. در بخش داخلی این فرش بر روی زمینه آبی رنگی که مانند قابی متن قرمز رنگ فرش را احاطه کرده است اشعاری نوشته شده است .
طرح گلدانی
در طرح زیبای گلدانی متن قالی غالبا با شاخه های اسلیمی و ترکه های گلدار و یا خطوط هندسی به مساحتهای لوزی و یا مربع به طریقی تقسیم شده است که زمین فرش مشبک و توری مانند و به نظر می رسد و در داخل هر یک از این مساحتهای کوچک شکل گلدانی مملو از گل و یا نقش دسته گلی دیده می شود غالبا طرحهای گلدانی یکسویه گلدانی ممکن است تصاویری از حیوانات وحشی و شکارچیانی سواره بر اسب بر متن فرش بافته شوند.
( آرتور پو) عقیده دارد که اصل این طرح ازجوشقان است وشاهد آن رانیز فرشی متعلق به ارامگاه شاه عباس در قوم می آورد که در مایه طرحهای گلدانی بافته شده و بافنده آن نعمت الله جوشقانی بوده است .
نمونه هایی از فرش های بافته شده با این طرح امروزه زینت بخش موزه های بزرگ دنیا در شهرهای نیویورک، هامبورگ، پاریس ، میلان ، لندن و تهران می باشند .
طرح شکارگاه
فرش های بافته شده در این سبک معمولا مجسم کننده صحنه هایی از شکار و طبیعت می باشند. تعداد فرش هایی که در این گروه و مربوط به این زمان طبقه بندی شده اند به هجده تخته می رسند .
برای شناسایی بیشتر این سبک از میان تخته فرش های بزرگ اندازه این گروه قالی معروف صحنه شکارگاه موزه وین رامورد مطالعه قرار می دهیم .
قالی صحنه شکارگاه از نظر زیبایی و ظرافت بافت (12700 گره در دسیمتر مربع) بدون تردید شاهکاری از فن قالی بافی جهان است. تار و پود و پرز این فرش گرانبها از ابریشم و اندازه های آن 680 سانتیمتر طول و 320 سانتیمتر عرض می باشد .
طرح زیبای این قالی را که بافت آن در کاشان صورت گرفته جملگی محققین فرش به سلطان محمد) که شاگرد بهزاد نقاش معروف بوده است نسبت می دهند .
در متن قالی نقش حیواناتی از قبیل شیر، گورخر و غیره و شکارچیانی که درصدد تعقیب آنها هستند دیده می شود .
ترنج هشت گوشه و سبز رنگ این فرش با زمینه عنابی مایل به صورت و حاشیه لاکی رنگ آن در مجموعه هماهنگی و تعادل رنگی بسیار دلپسندی را ارائه می دهد .
طرح درخت و بوته
در قرن شانزدهم میلادی با استفاده از نقش ترنج و تصویر حیوانات و اشکال درختان و بوته ها طرح جدیدی در هنر نقاشی قالی ابداع شده که بنام طرح درخت وبوته معروف گردید برخی از فرش های بافته شده در این سبک دارای طرح یکسویه هستند بدین ترتیب که هرگاه در خلاف جهت خواب فرش به آن نظر افکنده شود نقوش حیوانات و درختان معکوس دیده می شوند در حالی که در برخی دیگر که دارای طرح دو سویه هستند شکل درختان و بوته ها و جانوران بگونه ای است که در دو جهت می توان به فرش نظر انداخت بدون آنکه مشکل فوق وجود داشته باشد. بهترین نمونه ای که از این سبک مربوط به این دوره وجود دارد فرشی است که در موزه فیلادلفیا نگهداری می شود که بافت آن درکردستان صورت گرفته است نمونه دیگری از این سبک نیز در موزه متروپولیتن وجود دارد که در آن ترنج پر گل و شاخه های گلدار جابجا دیده می شوند طرح فرش اخیر الذکر دو جهته است در حالی که فرش موزه فیلادلفیا از نوع یکسویه بوده و اشکال آن بر اساس طرحهای گلدانی بافته شده است در برخی از انواع این فرش ها ردیفها به گونه ای بافته شده اند که فرش ها به صورت جوشقان می باشد امروزه در موزه های عمومی و کلکسیونهای شخصی مشاهده می کنیم کارشناسان فن عقیده دارند تمام فرش های بافته شده در این سبک که دارای طرح یکسویه می باشند در قرون شانزده و هفده و هجدهم میلادی در شمال غربی ایران و کردستان بافته شده اند دربرخی ازنمونه های این قبیل فرش ها نیز صحنه های شکار و تصاویر حیوانات مختلف نیز دیده می شود .
فرش های دیگری در این سبک بافته شده اند که منشاء آنها نیز از کردستان میباشد رنگ اغلب این فرشها آبی و سرمه ای بوده و اشکال آنها در ردیفهای افقی بافته شده اند و هر ردیف بر دو تا سه ترنج کامل و دو نیم ترنج در مجاورت حاشیه ها مشتمل می باشد. از گوشه های هر ترنج چهار ترکه و یا چهار درخت کوچک به خارج امتداد پیدا کرده و به صورت سپری محافظ در اطراف ترنجها به چشم می خورند نمونه های ظریف و زیبایی از اینگونه قالیها امروزه در موزه های فیلادلفیا و متروپولیتن نیویورک نگهداری می شوند .
طرح گلدار هراتی
طرح قالیهای گلدار هراتی منتسب به شهر هرات است که در روزگاران پیشین در خراسان و امروزه در افغانستان قرار دارد بنابر نظر مورخین و کارشناسان هنر قالی بافی ، شهر هرات پایتخت دربار تیموریان اوین مرکز بافت فرش های ، طرحهای گلدار در ایران بوده است حاشیه فرش های هراتی با طرحی متمایز از طرح زمینه فرش طراحی شده که در آن غالبا نقوش قوری چای و یا سماور موتیف اصلی و غالب طرح را تشکیل می دهد .
طرح اکثر فرش ای گلدار تیپ هراتی ، فاقد اشکال پرونده و حیوان می باشد درحالی که ندرتا در برخی از فرشهای بافته شده در این سبک نقش پرنده و حیوان نیز دیده شده است از جمله یک جفت فرش معروف بنام امپراطور که هدیه پطر کبیر امپراطور روسیه به لئوپولد اول امپراطور اطریش بوده است امروزه یک تخته از این فرش ها در موزه متروپولیتن نیویورک و دیگریدر موزه وین نگهداری می شود. در زمینه قرمز این قالیها نقوش حیواناتی در ردیفهای افقی و عمودی بافته شده است و در حد فاصل این نقوش، گلها و برگهای پیچک دار دیده می شود. چنین به نظر می رسد فرشهای هراتی که دارای نقش حیوان هستند مربوط به اواخر قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم باشند که بعضا بافت آنها تا قرن هجدهم میلادی نیز ادامه داشته است .
تاثیر طرحهای هراتی با برگهای نیم دایره ای و حاشیه زیبا و اختصاصی آن در بافتهای امروزی مراکز مختلف قالی بافی ایران از جمله آذربایجان ،کردستان ، همدان و استانهای مرکزی ایران انکار ناپذیر است. این روزها در بسیاری از این مناطق و همچنین برخی از کشورهای اروپای شرقی و هندوستانو پاکستان فرش های زیبایی در اینگونه بافته می شود
طرح باغی
در طرح باغی متن فرش مطابق نقشه کلاسیک باغهای ایرانی بوسیله جویهای آب به چهار قسمت مساوی تقسیم می شود (طرح چهار باغ)
جویهای آب در سر راه التقای خود به استخر میانی باغ که در حکم ترنج فرش است از میان حوضچه هایی به فواصل مساوی از یکدیگرمی گذرند. در این حوضچه ها و استخر میانی اردکها و ماهیهایی در زمینه ای به رنگ ابی کمرنگ و یا بژ بافته شده اند در زمینه های چهارگانه فرش شاخه هائی از گل و درختانی که بر شاخسارهای آنها پرندگانی به نغمه سرائی مشغولند طبیعت جانداری را مجسم می سازند .
برخی از فرشهای چهار باغ به شکل محراب طراحی شده اند و در بعضی دیگر زمینه نرمش به شش قسمت تقسیم می شود و در نتیجه دو استخر میانی و یا ترنج بوجود می آیند تاریخ بافت این فرش ها را به قرون هفده و هجده میلادی منتسب نموده و اصل آنها را از کرمان می دانند .
طرح فرش های لهستانی
فرش های لهستانی بهگروه بزرگی از قالی هاز زربافت که در این دوره بافته می شدندگفته می شود شاید یکی از دلایل انتساب این فرش ها به لهستان این است که در نمایشگاه بین المللی پاریس (سال 1878) در میان اموال یک شاهزاده لهستانی بنام (چارتوریسکی) یکی از این نوع فرش ها به نمایش گذارده شده بودولی در حقیقت وجه تسمیه این سری فرش ها را باید در سوابق تاریخی دورتری جستجو کرد.
تعداد صفحه: 88
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
تعریف گلخانه
طبقه بندی گلخانه ها:
طبقه بندی گلخانه از نظر شکل:
الف- گلخانه یکطرفه
ب- گلخانه نیمه دو طرفه
ج- گلخانه دو طرفه
د- گلخانه منحن شکل
طبقه بندی گلخانه ها از نظر درجه حرارات:
الف- گلخانه های گرم
ب- گلخانه گرم و مرطوب ( گلخانه تکثیر)
ج- گلخانه نیمه گرم (معتدل)
د- گلخانه خنک
تأسیسات گلخانه
الف) امکانات فلزی که دارای قسمتهای زیر است:
ب) پوشش گلخانه :
ج) سکوهای گلخانه :
د) راهروهای گلخانه :
هـ) هواکش های گلخانه :
و) اتاق کار گلخانه :
لوازم گلکاری:
تجهیزات گلخانه :
پوشش شفاف گلخانه :
مهمترین مواد پلاستیکی که برای این منظور به کار می روند عبارتند از:
1- پلی اتیلن
2- پلی ونیل کلریدP.V.C:
3- پلی استر:
4- فایبرگلاس:
شاسی:
شاسی سرد:
شاسی گرم:
توانایی انتخاب گیاه مناسب آپارتمان
نام گذاری گیاه:
موطن اصلی گیاهان آپارتمانی:
الف- مناطق گرمسیری:
ب-مناطق گرمسیری:
ج- مناطق معتدله:
شرایط مؤثر در زندگی گیاهان آپارتمانی:
1- نور:
الف- گیاهان آفتاب دوست:
ب- گیاهان سایه-آفتاب دوست:
ج- گیاهان سایه دوست:
د-گیاهان متفاوت:
گیاهان از نظر فتوپریودیسم به سه دسته تقیسیم می شوند:
الف- گیاهان روز کوتاه:
ب- گیاهان روز بلند:
ج- گیاهان بی تفاوت:
2- حرارت
3- آب
میزان آبیاری:
کیفیت آبیاری:
4- رطوبت:
5- توانایی انتخاب خاک مناسب:
ترکیب خاک
شستشوی خاک
ضد عفونی خاک
ضد عفونی خاک با استفاده از مواد شیمیایی
اصلاح خاک و کود دادن
الف- کود آلی:
1- کود دامی :
2- خاک برگ:
3- تورب
4-کمپوست:
5- خاک جنگلی:
ب-کود شیمیایی:
عناصر پرمصرف:
عناصر کم مصرف:
جلوگیری از نفوذ پذیری خاک:
سازگاری گیاهان آپارتمانی به محیط جدید:
طرز کاشتن گیاهان آپارتمانی :
1- گلدانهای سفالی :
2- گلدانهای پلاستیکی:
3-گلدانهای فیبری:
گلدان بیتی یا بلوکی :
کیسه های پلاستیکی:
تقسیم بندی گلدانها از نظر اندازه:
انوع گلدان از نظر اندازه:
طرز کاشت گیاهان آپارتمانی در گلدان:
تعویض گلدان:
توانایی حفظ و نگهداری گیاهان آپارتمانی :
1- شستشوی برگ ها:
2- هرس:
3- پانسمان:
ساختمان گیاه:
1- ریشه:
وظایف ریشه:
انواع ریشه:
ریشه ذخیره ای :
ریشه نشایی
ریشه های نابجا و جانبی
2- ساقه:
1- ساقه هوایی:
2- ساقه های زیر زمینی:
3- برگ
4- گل:
1- کاسبرگ:
2- گلبرگ:
3- پرچم:
4- مادگی:
تکثیر گیاهان آپارتمانی :
1- تکثیر جنسی:
مزایای تکثیر جنسی:
معایب:
شرایط بذر مناسب برا کاشت:
نشاء کاری:
کشت مستقیم:
2- تکثیر رویشی یا غیر جنسی:
انواع روش های تولید مثل غیر جنسی:
1- قلمه:
انواع قلمه:
الف- قلمه ریشه
ب- قلمه ساقه:
انواع قلمه ساقه:
1- قلمه چوب سخت یا خشبی
2- قلمه نیمه سخت یا نیمه خشبی
3- قلمه چوب نرم یا سبز
4- قلمه علفی:
ج- قلمه برگ:
انواع قلمه برگ:
2-تکثیر به وسیله ساقه روندی:
3- تکثیر به طریق پاجوش:
4- خوابانیدن:
انواع مختلف خوابانیدن :
الف- انتهایی:
ب- خوابانیدن ساده:
ج- خوابانیدن شیاری (نهری):
د- خوابانیدن کپه ای (تپه ای ):
هـ) خوابانیدن هوایی یا چینی:
ز- خوابانیدن مرکب یا مارپیچی:
5- جداسازی :
تکثیر به وسیله پیاز:
تکثیر به وسیله پیازهای تو پر:
6- تقسیم:
الف- ساقه زیر زمینی:
ب- پا گیاه یا تنه جوش:
ج- غده:
د- طوقه (یقه):
ر- ریشه گوشتی:
7- پیوند:
پیوندک:
پایه:
انواع پیوند و ازدیاد گیاهان زینتی:
1- پیوند شاخه:
انواع پیوند شاخه:
الف- پیوند زبانه ای یا انگلیسی:
ب- پیوند برشی یا ترصیعی:
ج- پیوند اسکنه ای :
د- پیوند جانبی:
ذ- پیوند تاجی یا پوست:
ر-پیوند زمینی یا سطحی:
2- پیوند جوانه:
انواع پیوند جوانه :
الف- پیوند شکمی یا پیوند T
ب- پیوند وصله ای :
ج- پیوند تاشی:
کشت گیاهان در تنگ یا باغ شیشه ای (تراریوم):
وسایل کار:
بستر کشت:
1- لایه زهکش:
2- لایه زغال:
3- خاک:
روش کشت:
آبیاری تراریوم:
تهویه:
نور و حرارت:
آرایش و جابجا کردن گیاهان :
تغذیه تراریوم:
گیاهان نامناسب برای تراریوم:
1-گیاهان جنگلی :
2- گیاهان گرمسیری:
3- کاکتوس ها:
آفات و بیماریهای گیاهی:
الف- آفای که از ریشه گیاه تغذیه می کنند:
روش های مبارزه:
ب- آفات ساقه، برگ و جوانه ی گیاه:
روش های مبارزه:
ج-آفاتی که در خاک هستند:
روش های مبارزه:
بیماری گیاهان آپارتمانی :
الف- قارچ ها:
ب- بیماری های باکتریایی:
ج- بیماریهای ویروسی گیاهان آپارتمانی:
بیماری های غیر انگلی:
توانایی برچسب گذاری روی گلدانها:
توانایی گل آرایی یا گلدانها در آپارتمان:
آشنایی با گیاهان گلدار:
اتاق نشیمن:
اتاق غذا خوری:
حمام:
آشپزخانه:
مرتب کردن گیاهان :
گلدان های آویز:
تکثیر چند نمونه از گیاهان آپارتمانی:
پیله آ:
یوکا:
آگونما:
سینگونیوم:
دیفن باخیا:
فیکوس:
گل فیتونیا:
گل سانسوریا:
تعریف گلخانه
گلخانه عبارت است از فضای محدودی که در آن عوامل موجود در اطراف نباتات نظیر نور ، رطوبت، حرارت و میزان گاز کربنیک قابل کنترل است و با تغییر دادن آنها انسان قادر است علاوه بر افزایش میزان تولید ،نباتات را در غیر فصل طبیعی خود و یاد در محلی غیر از موطن اصلی خود نیز به طور مرتب تولید و عرضه کند. به طور کلی مشخصات گلخانه ها را می توان به شرح ذیل خلاصه کرد:
1- اندازه گلخانه باید به نحوی باشد که احداق آن از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد. احداث گلخانه های باریکی که دارای سقف دو طرفه اند و زمین کمی را اشغال می کنند، معمولاً مقرون به صرفه است.
2- گلخانه باید کاملاً در معرض تابش آفتاب قرار گیرد به عبارت دیگر ساختمان گلخانه باید در فضای باز و دوار از ساختمانهای بلند ایجاد شود تا مانعی برای تابش آفتاب وجود نداشته باشد.
3- گلخانه باید دما را در خود نگه داشته و پخش دما در کلیه قسمتهای آن تقریباً به طور یکنواخت انجام گیرد. بنابراین، احداث گلخانه در زمین های شیبدار صحیح نیست زیرا در این زمینها هوای گرم در قسمت بالای گلخانه جمع می شود.
4- دمای گلخانه باید قابل تنظیم باشد.
5- رطوبت و تهویه در گلخانه باید قابل کنترل باشد.
6- عملیات در گلخانه به اسانی انجام گیرد و تأسیسات داخل آن طوری ساخته شود که از حداکثر فضای موجود بهره گیری شود.
طبقه بندی گلخانه ها:
گلخانه ها را از دو نظر طبقه بندی می کنند:
1- طبقه بندی از نظر شکل و ساختمان 2- طبقه بندی از نظر درجه حرارت
طبقه بندی گلخانه از نظر شکل:
الف- گلخانه یکطرفه
این نوع گلخانه معمولاً در کنار دیوار به طرف جنوب ساخته می شود به طوری که دیوار شمالی آن بلندتر از دیوار جنوبی آن است. سقف گلخانه با زمین زاویه 55-30 درجه دارد و در ورودی گلخانه در دیواره شرقی یا غربی گلخانه قرار می گیرد.
نور از یک طرف وارد گلخانه می شود . به دلیل شیب سقف گلخانه به طرف جنوب گرما از حرارت تجمع یافته در گلخانه تامین می شود. بستر گلخانه باید در گودی 100-75 سانتیمتری زمین باشد تا بدنه گلخانه تا از تغییرات حرارتی محیط محفوظ بماند.
ب- گلخانه نیمه دو طرفه
در این نوع گلخانه سقف از دو طرف دارای شیب نا مساوی است به طوری که عرض سقف شمالی و جنوبی ان یکسان نیست(دیوار شمالی ان از دیوار جنوبی بلندتر است) به علاوه بیشتر از گلخانه های یک طرفه نور دریافت می کند. به دلیل نامساوی بودن شیب سقف در مرتفع ترین نقطه آن پایه های آهنی نصب می کنند تا سقف را محکم نگه دارد.
ج- گلخانه دو طرفه
این نوع گلخانه متداولترین نوع گلخانه است. جهت این نوع گلخانه ، شمالی -جنوبی است.ارتفاع دیوارهای جانبی گلخانه در تمام جهات با هم مساوی است. سقف گلخانه از دو طرف هم اندازه و هم شیب ساخته می شود. زاویه شیب سقف این نوع گلخانه ها به منظور استفاده از حداکثر نور 35 تا 55 درجه است.
د- گلخانه منحن شکل
این نوع گلخانه ها تقریباً به شکل نیمه استوانه ای ساخته می شود به خاطر سادگی جهت این گلخانه ها (شمالی-جنوبی) و پوشش پلاستیکی یا فایبرگلاس امروزه بیشتر از این نوع گلخانه ها استفاده می کنند.
طبقه بندی گلخانه ها از نظر درجه حرارات:
الف- گلخانه های گرم
این نوع گلخانه ها برای نگهداری و پرورش نباتات گرمسیری به کار می رود . دمای این گلخانه 25 -18 درجه سانتیگراد است و رطوبت از آبیاری داخل گلخانه حاصل می شود.
ب- گلخانه گرم و مرطوب ( گلخانه تکثیر)
این نوع گلخانه برای ازدیاد بذر نباتات گرمسیری و گاهی برای ریشه دار کردن قلمه ها و یا پیوند انواع درختان و درختچه ها در زمستان مورد استفاده قرار می گیرند. دما مانند گلخانه گرم ولی رطوبت در حدا اشباع است.
ج- گلخانه نیمه گرم (معتدل)
این نوع گلخانه برای نگهداری و پرورش گیاهانی مانند بگونیا که نسبت به سرمای زمستان حساس هستند یا برای گیاهانی مانند فیلودندون که تابستان را در هوای ازاد می گذرانند و زمستان به گلخانه برده می شوند. دما 15-12 درجه سانتیگراد است.
د- گلخانه خنک
این نوع گلخانه ها برای پرورش گیاهانی که هنگام زمستان باید در محلی گرمتر از هوای آزاد نگهداری شوند به کار می روند. مانند کاکتوسها، گیاهان گوشتی، نخل های زینتی و مرکبات. دمای این گلخانه 10-6 درجه سانتیگراد است.
تأسیسات گلخانه
گلخانه معمولاً از اجزای زیر تشکیل شده است:
الف) امکانات فلزی که دارای قسمتهای زیر است:
1- پایه های دیواری که معمولاً به فاصله ی حدود 3 متر از یکدیگر قرار دارند و اسکلت بندی سقف بر روی آنها مستقر می شود.
2- دیوار گلخانه که به ارتفاع 60 تا 90 سانتی متر از سطح زمین از آجریا سیمان ساخته شده است.
3- سقف گلخانه باید دارای لبه هایی باشد که از ریزش آب باران بر روی بدنه گلخانه جلوگیری کند.
4- تیرهای سقف که سقف گلخانه را نگهداری می کنند.
5- قسمتهای انتهایی سقف که معمولاً هواکشها در نزدیکی آن قرار دارند.
در انتخاب مواد برای اسکلت گلخانه باید استحکام، دوام و هزینه نگهداری را در نظر گرفت. موادی که معمولاً در ساختن اسکلت گلخانه از آنها استفاده می شود عبارتند از: چوب ، آهن ، آلومینیوم ، و فولاد.
تعداد صفحه: 37
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
مقدمه
موتورهای Dc
موتورهای میدان سیم پیچی شده
موتورهای یونیورسال
موتورهای AC
موتورهای AC تک فاز
موتورهای AC سه فاز
موتورهای پلهای
موتورهای خطی
ماشین جریان مستقیم
کموتاسیون
نیروی محرکهٔ تولید شده در آرمیچر
گشتاور ماشین جریان مستقیم
تحریک آرمیچر
تحریک جداگانه
تحریک خودی
راهاندازی موتور جریان مستقیم
چگونگی راهاندازی موتور
موتور جریان متناوب تاریخچه موتور جریان متناوب سه فاز القایی
موتور جریان متناوب سه فاز سنکرون
به طور مستقیم
توسط کلید یا مدار ستاره–مثلث
توسط کمپانساتور
اضافه کردن مقاومت در مدار روتور
سروو موتورهای دو فاز جریان متناوب
موتور سنکرون جریان متناوب تک فاز
موتور رلوکتانسی
ساختمان موتور
گشتاور راه انداز
موتور روتور قفسی موتور القایی عملکرد استفاده از روتور قفسی در موتورهای سنکرون مولدهای القایی
مقدمه
یک موتور الکتریکی، نوعی ماشین الکتریکی است که الکتریسیته را به حرکت مکانیکی تبدیل میکند. عمل عکس آن که تبدیل حرکت مکانیکی به الکتریسیتهاست، توسط ژنراتور انجام میشود. این دو وسیله بجز در عملکرد، مشابه یکدیگر هستند. اکثر موتورهای الکتریکی توسط الکترومغناطیس کار میکنند، اما موتورهایی که بر اساس پدیدههای دیگری نظیر نیروی الکترواستاتیک و اثر پیزوالکتریک کار میکنند، هم وجود دارند.
ایده کلی این است که وقتی که یک ماده حامل جریان الکتریسیته تحت اثر یک میدان مغناطیسی قرار میگیرد، نیرویی بر روی آن ماده از سوی میدان اعمال میشود. در یک موتور استوانهای، چرخانه (روتور) به علت گشتاوری که ناشی از نیرویی است که به فاصلهای معین از محور چرخانه به چرخانه اعمال میشود، میگردد.
اغلب موتورهای الکتریکی دوار هستنند، اما موتور خطی هم وجود دارند. در یک موتور دوار بخش متحرک (که معمولاً درون موتور است) چرخانه یا روتور و بخش ثابت ایستانه یا استاتور خوانده میشود. موتور شامل آهنرباهای الکتریکی است که روی یک قاب سیم پیچی شدهاست. گر چه این قاب اغلب آرمیچر خوانده میشود، اما این واژه عموماً به غلط بکار برده میشود. در واقع آرمیچر آن بخش از موتور است که به آن ولتاژ ورودی اعمال میشود یا آن بخش از ژنراتور است که در آن ولتاژ خروجی ایجاد میشود. با توجه به طراحی ماشین، هر کدام از بخشهای چرخانه یا ایستانه میتوانند به عنوان آرمیچر باشند. برای ساختن موتورهایی بسیار ساده کیتهایی را در مدارس استفاده میکنند.
موتورهای Dc
یکی از اولین موتورهای دوار، اگر نگوییم اولین، توسط مایکل فارادی در سال ۱۸۲۱م ساخته شده بود و شامل یک سیم آویخته شده آزاد که در یک ظرف جیوه غوطهور بود، میشد. یک آهنربای دائم در وسط ظرف قرار داده شده بود. وقتی که جریانی از سیم عبور میکرد، سیم حول آهنربا به گردش در میآمد و نشان میداد که جریان منجر به افزایش یک میدان مغناطیسی دایرهای اطراف سیم میشود. این موتور اغلب در کلاسهای فیزیک مدارس نشان داده میشود، اما گاه بجای ماده سمی جیوه، از آب نمک استفاده میشود.
موتور کلاسیک جریان مستقیم دارای آرمیچری از آهنربای الکتریکی است. یک سوییچ گردشی به نام کموتاتور جهت جریان الکتریکی را در هر سیکل دو بار برعکس میکند تا در آرمیچر جریان یابد و آهنرباهای الکتریکی، آهنربای دائمی را در بیرون موتور جذب و دفع کنند. سرعت موتور DC به مجموعهای از ولتاژ و جریان عبوری از سیم پیچهای موتور و بار موتور یا گشتاور ترمزی، بستگی دارد.
سرعت موتور جریان مستقیم وابسته به ولتاژ و گشتاور آن وابسته به جریان است. معمولاً سرعت توسط ولتاژ متغیر یا عبور جریان و با استفاده از تپها (نوعی کلید تغییر دهنده وضعیت سیمپیچ) در سیمپیچی موتور یا با داشتن یک منبع ولتاژ متغیر، کنترل میشود. بدلیل اینکه این نوع از موتور میتواند در سرعتهای پایین گشتاوری زیاد ایجاد کند، معمولاً از آن در کاربردهای کششی نظیر لوکوموتیوها استفاده میکنند.
اما به هرحال در طراحی کلاسیک محدودیتهای متعددی وجود دارد که بسیاری از این محدودیتها ناشی از نیاز به جاروبکهایی برای اتصال به کموتاتور است. سایش جاروبکها و کموتاتور، ایجاد اصطکاک میکند و هر چه که سرعت موتور بالاتر باشد، جاروبکها میبایست محکمتر فشار داده شوند تا اتصال خوبی را برقرار کنند. نه تنها این اصطکاک منجر به سر و صدای موتور میشود بلکه این امر یک محدودیت بالاتری را روی سرعت ایجاد میکند و به این معنی است که جاروبکها نهایتاً از بین رفته نیاز به تعویض پیدا میکنند. اتصال ناقص الکتریکی نیز تولید نویز الکتریکی در مدار متصل میکند. این مشکلات با جابجا کردن درون موتور با بیرون آن از بین میروند، با قرار دادن آهنرباهای دائم در داخل و سیم پیچها در بیرون به یک طراحی بدون جاروبک میرسیم.
موتورهای میدان سیم پیچی شده
آهنرباهای دائم در بیرونی یک موتور DC را میتوان با آهنرباهای الکتریکی تعویض کرد. با تغییر جریان میدان (سیم پیچی روی آهنربای الکتریکی) میتوانیم نسبت سرعت/گشتاور موتور را تغییر دهیم. اگر سیم پیچی میدان به صورت سری با سیم پیچی آرمیچر قرار داده شود، یک موتور گشتاور بالای کم سرعت و اگر به صورت موازی قرار داده شود، یک موتور سرعت بالا با گشتاور کم خواهیم داشت. میتوانیم برای بدست آوردن حتی سرعت بیشتر اما با گشتاور به همان میزان کمتر، جریان میدان را کمتر هم کنیم. این تکنیک برای کشش الکتریکی و بسیاری از کاربردهای مشابه آن ایدهآل است و کاربرد این تکنیک میتواند منجر به حذف تجهیزات یک جعبه دنده متغیر مکانیکی شود.
موتورهای یونیورسال
یکی از انواع موتورهای DC میدان سیم پیچی شده موتور یونیورسال است. اسم این موتورها از این واقعیت گرفته شدهاست که این موتورها را میتوان هم با جریان DC و هم AC بکار برد، اگر چه که اغلب عملاً این موتورها با تغذیه جریان متناوب کار میکنند. اصول کار این موتورها بر این اساس است که وقتی یک موتور DC میدان سیم پیچی شده به جریان متناوب وصل میشود، جریان هم در سیم پیچی میدان و هم در سیم پیچی آرمیچر (و در میدانهای مغناطیسی منتجه) همزمان تغییر میکند و بنابراین نیروی مکانیکی ایجاد شده همواره بدون تغییر خواهد بود. در عمل موتور بایستی به صورت خاصی طراحی شود تا با جریان متناوب سازگاری داشته باشد (امپدانس/راکتانس بایستی مدنظر قرار گیرند) و موتور نهایی عموماً دارای کارایی کمتری نسبت به یک موتور معادل DC خالص خواهد بود.
مزیت این موتورها این است که میتوان تغذیه AC را روی موتورهایی که دارای مشخصههای نوعی موتورهای DC هستند بکار برد، خصوصاً اینکه این موتورها دارای گشتاور راه اندازی بسیار بالا و طراحی بسیار جمع و جور در سرعتهای بالا هستند. جنبه منفی این موتورها تعمیر و نگهداری و مشکل قابلیت اطمینان آنهاست که به علت وجود کموتاتور ایجاد میشود و در نتیجه این موتورها به ندرت در صنایع مشاهده میشوند، اما عمومیترین موتورهای AC در دستگاههایی نظیر مخلوط کن و ابزارهای برقی خانگی مورد استفاده قرار میگیرند.
موتورهای AC
موتورهای AC تک فاز
معمول ترین موتور تک فاز موتور همزمان قطب چاکدار است، که اغلب در دستگاههایی بکار میرود که گشتاور پایین نیاز دارند، نظیر پنکههای برقی، تندپزها (اجاقهای ماکروویو) و دیگر لوازم خانگی کوچک. نوع دیگر موتور AC تک فاز موتور القایی است، که اغلب در لوازم بزرگ نظیر ماشین لباسشویی و خشک کن لباس بکار میرود. عموماً این موتورها میتوانند گشتاور راه اندازی بزرگتری را با استفاده از یک سیم پیچ راه انداز به همراه یک خازن راه انداز و یک کلید گریز از مرکز، ایجاد کنند.
هنگام راه اندازی، خازن و سیم پیچ راه اندازی از طریق یک دسته از کنتاکتهای تحت فشار فنر روی کلید گریز از مرکز دوار، به منبع برق متصل میشوند. خازن به افزایش گشتاور راه اندازی موتور کمک میکند. هنگامی که موتور به سرعت نامی رسید، کلید گریز از مرکز فعال شده، دسته کنتاکتها فعال میشود، خازن و سیم پیچ راه انداز سری شده را از منبع برق جدا میسازد، در این هنگام موتور تنها با سیم پیچ اصلی عمل میکند.
موتورهای تک فاز از نظر نوع راه اندازی به انواع موتور با فاز شکسته، موتور با خازن موقت، موتور با خازن موقت و خازن دایم، موتور یونیورسال، موتور با قطب چاکدار تقسیم بندی میشوند.
در میان موتورهای تک فاز موتور انیورسال که در وسایل خانگی مثل جارو برقی و چرخ گوشت کاربرد دارند از گشتاور و سرعت بالایی برخوردار هستند.
موتورهای AC سه فاز
برای کاربردهای نیازمند به توان بالاتر، از موتورهای القایی سه فاز AC (یا چند فاز) استفاده میشود. این موتورها از اختلاف فاز موجود بین فازهای تغذیه چند فاز الکتریکی برای ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی دوار درونشان، استفاده میکنند. اغلب، روتور شامل تعدادی هادیهای مسی است که در فولاد قرار داده شدهاند. از طریق القای الکترومغناطیسی میدان مغناطیسی دوار در این هادی ها القای جریان میکند، که در نتیجه منجر به ایجاد یک میدان مغناطیسی متعادل کننده شده و موجب میشود که موتور در جهت گردش میدان به حرکت در آید.
این نوع از موتور با نام موتور القایی معروف است. برای اینکه این موتور به حرکت درآید بایستی همواره موتور با سرعتی کمتر از بسامد منبع تغذیه اعمالی به موتور، بچرخد، چرا که در غیر این صورت میدان متعادل کنندههای در روتور ایجاد نخواهد شد. استفاده از این نوع موتور در کاربردهای ترکشن نظیر لوکوموتیوها، که در آن به موتور ترکشن آسنکرون معروف است، روز به روز در حال افزایش است. به سیم پیچهای روتور جریان میدان جدایی اعمال میشود تا یک میدان مغناطیسی پیوسته ایجاد شود، که در موتور همزمان وجود دارد، موتور به صورت همزمان با میدان مغناطیسی دوار ناشی از برق AC سه فاز، به گردش در میآید. موتورهای همزمان (سنکرون) را میتوانیم به عنوان مولد جریان هم بکار برد.
سرعت موتور AC در ابتدا به فرکانس تغذیه بستگی دارد و مقدار لغزش، یا اختلاف در سرعت چرخش بین چرخانه و میدان ایستانه، گشتاور تولیدی موتور را تعیین میکند. تغییر سرعت در این نوع از موتورها را میتوان با داشتن دسته سیم پیچها یا قطبهایی در موتور که با روشن و خاموش کردنشان سرعت میدان دوار مغناطیسی تغییر میکند، ممکن ساخت. به هر حال با پیشرفت الکترونیک قدرت میتوانیم با تغییر دادن بسامد منبع تغذیه، کنترل یکنواخت تری بر روی سرعت موتورها داشته باشیم.
موتورهای پلهای
نوع دیگری از موتورهای الکتریکی موتور پلهای است، که در آن یک روتور درونی، شامل آهنرباهای دائمی توسط یک دسته از آهنرباهایی با کنترل الکترونیکی روشن و خاموش شدن خارجی، کنترل میشود. یک موتور پلهای ترکیبی از یک موتور الکتریکی DC و یک سلونوئید است. موتورهای پلهای ساده توسط بخشی از یک سیستم دندهای در حالتهای موقعیتی معینی قرار میگیرند، اما موتورهای پلهای نسبتاً کنترل شده، میتوانند بسیار آرام بچرخند. موتورهای پلهای کنترل شده با رایانه یکی از فرم های سیستمهای تنظیم موقعیت است، بویژه وقتی که بخشی از یک سیستم دیجیتال دارای کنترل فرمان یار باشند .
تعداد صفحه: 68
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
پست الکتریکی
اجزای یک پست
پست انتقال
پست توزیع
پست جمعکننده
طراحی
جانمایی
راهگزینی
هدف از احداث پست
تجهیزات پست 63 / 20
انواع برقـگیـر
برقگیـر میـله ای
برقگیـر با فاصلة هوایی
موارد استفاده برقگیـر با فاصلة هوایی
برقگیـر با مقاومت غیر خطی
برقگیـر با مقاومت غیر خطی
برقگیـر بدون فاصلة هوایی
برقگیـر خـازنی
برقگیـر فیـوزی
محل نصب برقگیـر
انواع برقگیرها:
معایب برقگیر میله ای:
پارامترهای مهم برای انتخاب برقگیر مناسب جهت حفاظت عایقی:
عوامل مهم در آسیب دیدگی برقگیرها:
مزایای برقگیر نوع اکسید فلزی (MOV)
سکسیونر
معرفی
انواع سکسیونر
سکسیونر در ایران
سکسیونر و کلید قدرت
موارد استعمال سکسیونر:
انواع سکسیونر :
سکسیونر تیغه ای یا اره ای:
سکسیونر کشویی:
سکسیونر با قطع زیر بار :
سکسیونر دورانی:
بریکرها ( کلیدهای قدرت)
مکانیزم عمل کلیدهای فشار قوی
دژنگتور:
کلید قدرت روغنی (OCBS):
کلید قدرت هوایی:
کلید قدرت SF6:
کلید قدرت خلا:
مدارشکن قدرت عملکرد
مدارشکنهای ولتاژ بالا
قطع جرقه
حفاظت انواع مدارشکنها
مدارشکنهای فشار ضعیف آشنایی بیشتر با انواع ترانس جریان
ترانس های جریان از نظر هسته به دو نوع تقسیم می شوند :
قدرت نامی ترانس جریان:
کلاس دقت ترانس های جریان:
انواع ترانس جریان از نظر ساختمانی
ترانس جریان با هسته بالا :
ترانس های جریان هسته پایین یا TANK TYPE))
CT های نوع بوشینگی :
ترانس جریان نوع قالبی یا رزینی:
نسبت تبدیل و روشن های تغییر نسبت تبدیل ترانس جریان ها:
تست های ترانس ولتاژ :
1 - تست مقاومت عایقی ترانس ولتاژ :
2 – تست نسبت تبدیل ترانس ولتاژ :
3 – تست پلاریته ترانس :
4 – تست قدرت ترانس ( Burden ) :
5 – تست مقاومت سیم پیچ :
تست ترانسهای ولتاژ
تست پلاریته و Continuity test
تست نسبت تبدیل
روش اول:
روش دوم:
تست مقاومت عایقی
اندازه گیری مقاومت ثانویه PT
بررسی توالی چرخش فازها(Phase Rotation Check)
تست دی الکتریک
انواع توان در شبکه های توزیع
خازن ناجی شبکه های تولید و توزیع
اتصال خازن به شبکه
محاسبه خازن
دامنه تغییرات ضریب توان (CosΦ) :
پست الکتریکی
پست الکتریکی ایستگاهی فرعی است که در مسیر تولید، انتقال یا توزیع انرژی الکتریکی ولتاژ را به وسیله ترانسفورماتور به مقادیر بالاتر یا پایینتر تغییر میدهد. توان الکتریکی ممکن است از میان تعداد زیادی پست بین نیروگاه و مصرف کننده عبور کند و ولتاژ آن در طول مسیر بارها تغییر کند.
پستهایی که از ترانسفورماتورهای افزاینده استفاده میکنند باعث افزایش ولتاژ و به این ترتیب کاهش جریان میشوند، در حالیکه پستهایی که از ترانسفورماتورهای کاهنده استفاده میکنند برای افزایش ایمنی، ولتاژ را کاهش داده و جریان را افزایش میدهند.
یک شبکه پست الکتریکی در آلمان
اجزای یک پست
یک پست به طور کلی دارای یک یا چند ترانسفورماتور و همچنین از سیستمهای محافظت کننده و تجهیزات کنترل است. در پستهای بزرگ از مدارشکنها یا دژنکتور برای قطع هرگونه اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه یا اضافه بار استفاده میشود. در پستهای کوچکتر ممکن است از سکسیونر یا فیوز برای محافظت از مدارهای منشعب استفاده کنند. پستها (معمولا) دارای ژنراتور نیستند اگرچه نیروگاهها ممکن است در نزدیکی خود پست داشته باشند. یک پست الکتریکی شامل تجهیزات نگهدارنده پایان خط، تابلوی فشار قوی، یک یا چند ترانسفورماتور قدرت، تابلوی فشار ضعیف، جرقهگیر، سیستم کنترل، سیستم زمین و سیستمهای اندازگیری میشود، همچنین ممکن است از تجهیزات دیگری مانند خازنهای اصلاح ضریب توان یا تنظیم کننده ولتاژ نیز در پست استفاده شود.
پستهای الکتریکی ممکن است بر روی سطح زمین و در حصار، زیر زمین و یا در ساختمانها با توجه به کاربردشان ساخته شوند. ساختمانهای بسیار بلند ممکن است دارای یک پست الکتریکی مجزا باشند. از پستهای داخلی معمولا در مناطق شهری و برای کاهش صدای ناشی از ترانسفورماتورها، ملاحظات بصری شهر و محافظت تابلوها از تاثیرات آلودگی هوا و تغییر آب و هوا استفاده میشود. در مناطقی که از حفاظ فلزی در اطراف پست استفاده میشود باید این حفاظ زمین شده باشد تا از خطر برق گرفتگی در موارد ایجاد جریان خطا در پست استفاده شود. بروز خطا در شبکه و تزریق جریان ناشی از آن به زمین در پست ممکن است باعث افزایش پتانسیل در مناطق اطراف پست شود. این افزایش پتانسیل در اطراف پست باعث ایجاد یک جریان در طول حصارهای فلزی میشود و در این مواقع ولتاژ حصارها میتواند با ولتاژ زمینی که فرد بر روی آن ایستاده کاملا متفاوت باشد که این موجب افزایش ولتاژ تماس تا حدی خطرناک خواهد شد.
پست انتقال
وظیفه پست انتقال اتصال دو یا چند خط انتقال است. سادهترین حالت زمانی است که دو خط دارای ولتاژ یکسان هستند. در این موارد پست دارای مدارشکنهایی است تا در صورت نیاز مثل انجام تعمیرات مدار را از شبکه جدا کند. یک پست انتقال ممکن است دارای ترانسفورماتور برای تبدیل دو ولتاژ انتقال یا تجهیزات تنظیم اختلاف فاز باشد.
پستهای انتقال ممکن است ساده یا پیچیده باشند. یک ایستگاه کوچک سوئیچینگ گذشته از چند مدارشکن چیزی بیشتر از یک گذرکاه ندارد. درحالیکه یک پست انتقال بزرگ, منطقه بزرگی را با چندین ولتاژ پوشش میدهد و دارای تجهیزات متعدد حفاظتی و کنترلی (خازنها، رلهها، سوئیچها، مدارشکنها و ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ) است.
پست توزیع
وظیفه یک پست توزیع تحویل گرفتن توان از سیستم انتقال و تحویل آن به سیستم توزیع است. از نظر اقتصادی و ایمنی وصل مصرفکنندهها به طور مستقیم به شبکه انتقال به صرفه نیست بنابراین پست توزیع ولتاژ را تا میزانی مناسب برای مصرفکنندهها کاهش میدهد.
حداقل برای ورودی یک پست توزیع از دو خط انتقال استفاده میشود. ولتاژ ورودی به پستها توزیع به استانداردهای هر کشور وابستهاست با این حال ولتاژ ورودی به پستهای توزیع معمولا ولتاژی متوسط بین ۲٫۴ تا ۳۳ کیلوولت است.
گذشته از تغییر ولتاژ, وظیفه پست توزیع ایزوله کردن هر یک از شبکههای توزیع یا انتقال از خطاهای رخ داده در دیگری است. پستهای توزیع ممکن است وظیفه تنظیم ولتاژ را نیز بر عهده داشته باشند, البته در مسیرهای توزیع طولانی (چندین کیلومتر) تجهیزات تنظیم ولتاژ در طول خط نصب میشوند.پستهای توزیع پیچیده را بیشتر میتوان در مراکز شهرهای بزرگ دید.
پست جمعکننده
در روشهای تولید غیر متمرکز مانند استفاده از انرژی بادی, ممکن است به پست جمعکننده نیاز باشد. این پستها تا حدودی شبیه پستهای توزیع هستند با این تفاوت که به جای توزیع برق آن را جمعآوری میکنند و عملکرد تقریباً معکوس دارند. معمولا به دلیل ملاحظات اقتصادی سیستم جمعآوری کننده ولتاژی در حدود ۳۵ کیلوولت تولید میکند و سپس پست جمعآوری ولتاژ را تا ولتاژ انتقال برای وصل به شبکه انتقال بالا میبرد. این پستها همچنین دارای تجهیزات اندازگیری و اصلاح ضریب توان نیز هستند.
طراحی
بزرگترین ملاحظات در مهندسی قدرت هزینه و اعتبار تاسیسات طراحی شده هستند. یک طراحی خوب در تلاش است تا تعادلی را بین این دو به وجود آورد تا بتواند به بیشترین میزان اطمینان با خرج کمترین هزینه برسد. طراحی باید امکان توسعه شبکه را نیز در نظر گرفته و راحی آسان برای آن ایجاد کند.
در انتخاب محل نصب پست الکتریکی باید به عوامل مختلفی توجه کرد. برای انتخاب محل مناسب باید به امکان دسترسی به پست برای انجام عملیات تعمیر یا نگهداری توجه کافی داشت. در منطقی که قیمت زمین بالا است (مانند مناطق شهری) استفاده از تجهیزات کوچک بسیار پراهمیت است. محل باید دارای اتاقی اضافه برای امکان توسعه پست باشد تا در صورت نیاز بتوان تجهیزات جدیدی را در آن نصب کرد. تاثیر محیطی بر کار پست نیز باید در موقع طراحی مورد توجه قرار گیرد. ملاحظات مربوط به سیستم زمین و افزایش پتانسیل باید مورد محاسبه قرار گیرد تا با استانداردها مغایرت نداشته باشد.
جانمایی
(( یک پست الکتریکی در کانادا که به صورت یک خانه طراحی شده. تابلوی اخطار در ورودی به راحتی قابل رویت است. ))
اولین قدم برای طراحی یک پست الکتریکی یک دیاگرام تک خطی سادهشدهاست که ترتیب سوئیچها و تجهیزات محافظ کننده مدار و همچنین خطوط ورودی, خروجی فیدرها یا خطوط انتقال را نشان دهد.
خطوط ورودی تقریبا همیشه دارای سکسیونر و دژنکتور (مدارشکن قدرت) هستند. در برخی موارد خط دارای هر دوی آنها نمیباشد و با استفاده از یک سکسیونر یا دژنکتور نیاز مدار برطرف میشود. از سکسیونرها برای جداسازی یا ایزوله کردن قسمتی از مدار استفاده میشود چراکه این کلیدها قابلیت قطع مدار زیر بار را ندارند. از دژنکتور معمولا برای قطع خودکار جریانهای خطا استفاده میشود اما ممکن است برای قطع یا وصل بار نیز مورد استفاده قرار گیرد. زمانیکه یک جریان خطای بزرگ از میان دژنکتور عبور میکند با استفاده از یک ترانسفورماتور جریان میزان جریان تشخیص داده میشود. ممکن است از جریان خروجی ترانسفورماتور جریان به عنوان جریان تغذیه دژنکتور برای قطع مدار استفاده شود. این عملکرد موجب جدا شدن مدار معیوب از بقیه مدار میشود و این امکان را فراهم میکند که بقیه مدار با کمترین ضربه به کار خود ادامه دهد. دژنکتورها و سکسیونرها ممکن است به طور محلی (از داخل پست) یا از خارج به وسیله مرکز کنترل نظارتی فرمان بگیرند.
پس از سوئیچها, خطوط با ولتاژی مشخص به یک یا چند شین وصل میشوند. این شینها معمولا به صورت سه تایی مرتب شدهاند چراکه استفاده از سیستم توزیع سه فازه به طور گستردهای در سراسر جهان رایج است.
ترتیب استفاده از سکسیونرها, دژنکتورها و شینها سیستمی را به وجود میآورد که به طور اختصاصی دارای محاصن و معایبی از نظر هزینه و اعتبار است. به این ترتیب در اصطلاح سیستم شینبندی پست میگویند. در پستهای مهم ممکن است از سیستم شینبندی رینگ یا دوبل استفاده شود, به این ترتیب در این پستها با بروز خطا در هر یک از خطوط شبکه میتواند بدون وقفه به کار خود ادامه دهد و همچنین این امکان برای شبکه به وجود میاید تا بدون نیاز به قطع مدار عملیات تعمیر یا نگهداری از کلیدها انجام شود. پستهای که تنها برای تغذیه یک بار صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند معمولا از کمترین میزان کلیدها و تدارکات استفاده میکنند.
زمانی که از ولتاژهای مختلفی برای وصل به شینها استفاده میشود بین سطوح مختلف ولتاژ از ترانسفورماتور استفاده میشود. هر ترانسفورماتور نیز به نوبه خود دارای یک مدارشکن است تا در صورت بروز خطا در آن, بقیه مدار را از ترانسفورماتور جدا کند.
راهگزینی
یکی از وظایف مهم که به وسیله پست انجام میشود راهگزینی یا سوئیچینگ است که به معنای قطع یا وصل خطوط انتقال یا مصرفکنندهها از یا به شبکهاست. این راهگزینیها ممکن است از پیش برنامهریزی شده باشند یا به طور اتفاقی صورت گیرند.
ممکن است نیاز باشد که خطهای انتقال یا تجهیزات موجود در پست برای انجام تعمیرات یا عملیات گسترش مانند اضافه کردن یک ترانسفورماتور از شبکه جدا شوند. برای انجام چنین عملیاتی به هیچ وجه کل شبکه را قطع نخواهند کرد بلکه کل عملیات در طول کار شبکه صورت میگیرد.
در صورت بروز یک خطا در شبکه یا یک قسمت از تجهیزات موجود در پست نیز این ضرورت ایجاد خواهد شد که این قسمت از مدار جدا شود بدون آنکه تاثیری زیادی در کار دیگر قسمتها داشته باشد. در این موارد وظیفه پستها خواهد بود تا قسمتها اسیب دیده بر اثر باد, قوس الکتریکی یا هر دلیل دیگری را از شبکه جدا کنند تا عملیات تعمیر شروع شود.
هدف از احداث پست
نیروگاه های تولید برق از مراکز مصرف دور هستند. اگر بخواهیم برق مورد نیاز را از نیروگاه ها مستقیم با همان ولتاژ موردنیاز به مصرف کننده ها برسانیم ، تمام ولتاژ برق در مسیر راه تلف می شود ودیگر چیزی به مصرف کننده ها نمی رسد در ضمن باید قطر سیم ها را زیاد در نظر بگیریم که مقرون به صرفه نیست . اما با افزایش ولتاژ ، جریان کم می شود و با کمتر شدن جریان ، قطر سیم ها کمتر در نظر گرفته می شود.
بنابر این در نیروگاه ها ولتاژ را افزایش می دهند و در نزدیکی مصرف کننده ها پستی را احداث می کنند که ولتاژ را نسبت به نیاز مصرف کننده ها کاهش می دهد.
تجهیزات پست 63 / 20
تجهیزات
تعداد و ظرفیت
کارخانه سازنده
ترانسفورماتور قدرت
230MVA
ایران ترانسفورماتور
ترانس توزیع داخلی
2200KVA
ایران ترانسفورماتور
ترانس
1*500+1*1000A
ایران ترانسفورماتور
ظرفیت خازن
4*2
ASEA
خطوط 66kv
2 خط4MVAR
برقگیر66kv
T4
BBC
سکسیونر66kv
+سکسیونرزمین) 8)8
CEME
ترانس جریان 66kv
ترانس ولتاژ66kv
تعدادی فیوز
در ابتدای پست یک برقگیر نصب شده است که از کلیه تجهیزات پست بلندتر می باشد . این برقگیر برای حفاظت دستگاه ها در مقابل رعد و برق و صاعقه استفاده می شود . هر گاه رعد و برق یا صاعقه ای به وجود آید چون برقگیر از کلیه تجهیزات پست بلند تر است به برقگیر برخورد می کند و به زمین منتقل می شود که دیگر هیچ خطری برای دستگاه ها ندارد.
در قسمت پایین برقگیر یک کنتور نصب شده است که هر بار رعد و برق یا صاعقه به وسیله برقگیر به زمین منتقل شود را نشان می دهد که برقگیر این پست در روز بازدید 135مرتبه ولتاژ را به زمین منتقل کرده بود. این اصطلاح در فارسی برای نامیدن دو وسیله الکتریکی متفاوت استفاده می شود.
برقگیر از وسایل ایمنی میباشد که برای هدایت موجهای ولتاژ ضربهای به زمین و جلوگیری از ورود آنها به ایستگاههای انتقال و توزیع نیرو بکار میرود و معمولاً در انتهای خط انتقال و در ورودی ترانسها نصب میشود. ولتاژ شکست الکتریکی یک برقگیر بایستی کمتر از ولتاژ شکست الکتریکی ایزولاسیون لایه تجهیزات نصب شده در پست باشد.
انواع برقـگیـر
1) برقگیر میـلهای
2) برقگیر بـا فاصله هوایی
3) برقگیر بـا مقاومت غیر خطی
4) برقگیر بدون فاصله هوایی
5) برقگیر خـازنـی
6) برقگیر فیوزی
تعداد صفحه: 28
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
مقدمه
محل احداث بنا یا اجراء کار و پروژه
شکل 1 : محل احداث بنا و آماده سازی جهت بتن مگر
عوامل موثر در ابعاد پی کنی سازه
1- وزن سازه:
2- مقاومت زمین:
عوامل مضر در ساختساز بنا و شناخت آن
خاکبرداری:
انواع خاکبردرای
1- خاکبرداری دستی
2- خاکبردرای ماشینی
موارد ایمنی خاکبرداری ساختمانی
پی سازی در ساختمان
شکل 3 :پی ساختمان
نکات مهم در یک پروژه پی سازی
طرز اجرای عملیات پی سازی
شکل 4 : پی ساختمان
انواع پی
دسته اول شامل:
دسته دوم شامل:
شکل 5 :میله گردهای پی ساختمان
ستونها با بار محوری و لنگرخمشی
6:ستون های پی
دیوارها
انواع دیوارهای آجری
الف.کرسی چینی:
شکل 7: دیواره آجری
ب. دیوار خارجی ساختمان
شکل 8 : پوشش دیوار
پ. دیوارهای جداکننده(پارتیشن):
شکل 9: دیوارهای میانی
اندودها
1- اندودهای هوائی
الف. گچ و خاک:
ب. دوغاب گچ
پ. گچ آماده یا گچ سفید کاری:
ت. گچ کشته:
2- اندودهای آبی
الف. ماسه و آهک:
ب. ماسه وسیمان:
ت. تگرگی یا ماهونی:
سقفها
شکل 10 : سقف
1- سقف های چوبی
شکل 11 : سقف چوبی
2- سقف های پر
شکل 12:سقف نیمه پی
پ. سقف های نیمه پیش ساخته( تیرچه بلوک):
شکل 13: سقف تیرچه و بلوک
ت. سقف کاذب:
شکل 14: سقف کاذب
آشنائی ها:
نحوه مشارکت های اجرائی:
نتایج حاصل از گفتگوهایی که با مسئولین و افراد فنی داشتم:
برداشت های کلی از دوره کارآموزی
میزان مفید بودن دوره کارآموزی
مقدمه
اینجانب ................در حین گذراندن دروس تئوری از طرف دانشگاه مربوطه با شرکت فنی مهندسی ............. جهت گذراندن کارآموزی معرفی شده ام و در این شرکت با ساخت و سازهای واحدهای مسکونی از شروع کار یعنی خاکبرداری ، عملیات مش گذاری فنداسیون اجزاء ستون ها ، تیرها و سقفها و .. آشنا شدم و در کنار مهندسین عمرانی و معماری فنهای اصولی در اجزاء را یاد گرفتم و از آموخته هایی که در دانشکده خودم از اساتید به دست آورده بودم به کارگران و آرماتوربندها که در حین کار بودند روش اصولی را به آنها تأکید می کردم و فهمیدم که هرقدر دانشجو در دانشگاه تئوری کار کند اطلاعاتی که در حین کار های اجرائی بدست می آورد قوی تر از آن می باشد.
من همیشه سعی می کردم در پای کار حاضر باشم و همچنین نظارت بر کار آنها داشته باشم و بتوانم تجربیات خیلی خوبی در زمینه عملی کسب کنم.
تجربیات من در قسمتهای مختلف بود. از جمله اجزاء عملیات مختلف ساختمان به نحو احسن آشنا شدم و در قسمتهای مدیریت و سرپرستی واحدها به نحواحسن با نحوه برخورد با بناها و کارگران و تأثیر آن در کارگر و بنا به طوری که در حد مطلوب و عالی کار می کردند . فهمیده بودم بیشتر کارگرها زمانی که سرپرستان و مهندسین بر سرپروژه حاضر می شوند کارهای خود را دقیق تر انجام می دادند.
محل احداث بنا یا اجراء کار و پروژه
از آنجاکه هر بنایی متناسب با اقلیم و شرایط آب و هوایی آن منطقه ساخته می شود و بعد از آن سختی و سستی زمین و مکان احداث بنا را مورد بررسی قرار می دهند. مهندسین پروژه مسکونی که من برای کارآموزی به آنجا رفته بودم ، آنها هم به من گفتند که بعد از مطالعات بالا به خاکبرداری محل علامتگذاری شده می پردازیم.
شکل 1 : محل احداث بنا و آماده سازی جهت بتن مگر
طی چهار روز خاکبرداری و فشردن سطح خاکبردرای شده شروع و به ریختن بتن مگر جهت تمیز کاری و ترازکاری سطح خاکبرداری شده کردند که طی 2 روز ریختن بتن مگر شروع به مش گذاری زیری فنداسیون و آغاز استارت میلگردها شروع شده بود.
عوامل موثر در ابعاد پی کنی سازه
1- وزن سازه: سنگینی سازه یکی از عوامل بسیار موثر در ابعاد پی کنی است هر چه ساختمان سنگینتر باشد احتیاج به پی با حجم بزرگتری خواهیم داشت . این ازدیاد حجم پی در پی کنی اثر می گذارد. گاهی وزن زیاد ساختمان بر حسب نوع زمین موجب می شود که تماس با زمین زیاد باشد و تماس بنا بعنوان پی مورد استفاده قرار می گیرد.
2- مقاومت زمین: زمین های سخت با شقی مناسب دارای تنش مجاز بالائی هستند در نهایت سطح لازم برای باربری کم می گردد و بر عکس زمینهای نرم با مقاومت کم موجب می شوند تا سطح بیشتری از زمین جهت تحمل بار در اختیار گرفته شود.
در سازه های بزرگ و مهم مقاومت زمین توسط کارشناسان مکانیک خاک طی آزمایشات و بررسی های لازم از محل تعیین می گردد و در صورتی که لازم باشد پی را باید از عوامل مضر سطحی دور کرد و حتی اگر از نظر محاسبات احتیاج به عمیق کردن پی نباشد.
عوامل مضر در ساختساز بنا و شناخت آن
در صورتیکه لازم باشد پی را باید از عوامل مضر سطحی دور کرد حتی اگر از نظر محاسبات احتیاج به عمق زیاد پی نباشد.
شناخت عوامل مضر طی بررسی و کاوش در محل تعیین می گردد. از عوامل مضر می توان موارد زیر را مطرح نمود:
الف. رطوبت های سطحی خشک شدن و یخبندان و حرکات حاصله در سازه.
ب. خاکبرداری بعدی در ساختمان محیطش (جهت محوطه سازی و غیره) و اثر آن
پ. در زمین های دانه ای ارتعاش حاصل از وسایل مکانیکی و یا وسایل نقلیه سنگین
خاکبرداری: به طور کلی عملیات خاکی مشتمل است برتمیز کردن بستر و حریم منطقه مورد نظر از درختان و ریشه گیاهان، برداشت خاکهای نباتی و نامرغوب، خاکبرداری، گودبرداری، خاکریزی و کوبیدن خاک و بالاخره کارهای حفاظتی به منظور اجرای عملیات فوق.
شکل 2 :عملیات خاکبرداری
انواع خاکبردرای
1- خاکبرداری دستی: این نوع خاکبرداری اغلب در حجم کم و در زمینهای سفت به علت عدم امکان بهره گیری از وسایل مکانیکی بدیلی محیطی باید خاکبرداری در حجم بسیار زیاد بوسیله دست صورت گیرد.
زیرا استفاده از وسایل مکانیکی به علت ایجاد لرزش و ارتعاش زیاد و گاهی غیرمجاز برروی سازه های احداث شده امکان پذیر نیست.
2- خاکبردرای ماشینی: در این روش برای کارهای حجیم که ممانعتی در مورد استفاده از وسایل مکانیکی وجود نداشته باشد بسیار سودمند و سریعتر می باشد، البته برای رسیدن به ابعاد دقیق در این روش به افراد متخصص و وسایل دقیق نیاز می باشد.
موارد ایمنی خاکبرداری ساختمانی
در هر شکا خاکبردرای باید به موارد ایمنی در کارگاه توجه داشت و با روش ها و تدابیر خاصی باید از ایجاد هر گونه زیان و خسارت جلوگیری کرد و با پیش بینی های لازم جهت رفع موانع و پیش آمدهای احتمالی اقدام به خاکبرداری نمود.
پی سازی در ساختمان
علم پی سازی مبحث کاملاً وسیع و گسترده ای است که درباره انواع مختلف پی ، طرز محاسبه و موارد استفاده آنها گفتگو می کند. همانطور که گفته شد بطور اساسی و کلی ، پی عبارتست از قسمتی از سازه که در تماس با زمین و به نحوی بارهای ساختمانی را به زمین منتقل می کند.
شکل 3 :پی ساختمان