لینک فایل تحقیق درباره صله رحم ، شیوه های صله رحم ، آثار صله رحم و قطع رحم
تعداد صفحه: 48
نوع فایل: Word
فرمت فایل: docx
*** قابل ویـرایش
فهرست مطالب
مقدمه
شیوه‌های صله رحم
الف) صله‌ی رحم زبانی:
ب) صله‌ی رحم عملی:
ج) صله‌ی رحم قلبی:
د) صله‌ی رحم مالی:
سلسله مراتب ارحام
الف) حقّ مادر
ب) حقّ پدر
ج) حقّ فرزند
د) حقّ برادر
هـ) حقّ سالمندان
صله‌ی رحم در قرآن کریم
نیکی به پدر و مادر
صله‌ی رحم در احادیث اهل بیت علیهم السلام
الف) عمل پاکیزه
ب) بارقه‌ای از رحمت خدا
ج) خویشاوند، بال و پر انسان
د) رسیدگی به خویشاوند اعمّ از بینوا بانوا
هـ) سرعت در صله‌ی رحم
و) صله‌ی رحم بدون منّت
ز) شافع روز جزا
ح) فراگیری حقّ رحم
ط) سفارش پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم
ی)نشانه‌ی دینداری
ک) برترین اعمال
ل) نشانه‌ی تقوامندی
م) نشانه‌ی سخاوتمندی
ن)برترین فضیلت
س) پاداش فراوان
ع)زکات بدن
ف)مصداق قرض‌الحسنه
ص)مایه‌ی آرامش
عوامل ضعف یا قطع پیوندهای خویشاوندی
1ـ آگاه نبودن به حقوق و وظایف یکدیگر
2ـ ناهمگونی طبقاتی
3ـ خانه‌های کوچک
4ـ میهمانی‌های پرهزینه
5ـ فساد اخلاقی برخی خویشاوندان
پیامدهای مثبت صله‌ی رحم
1ـ آثار دنیایی صله‌ی ارحام
الف) طولانی شدن عمر
ب) برخورداری از حمایت خویشاوندان
ج)افزونی ثروت و رفع فقر
د) پاک شدن اعمال
هـ) پالایش روح
و) دور شدن بلا
ز) خوش خلقی
ح)آرامش روانی و سلامت بدن
ی) راه تقرّب به درگاه الهی
ک) نیکو جان دادن
ل) رونق زندگی
م) افزایش جمعیّت
ن)مصونیّت از گناه
آثار آخرتی
الف) بخشش گناه
ب) کسب مقام والا
ج) پاداش برتر
د) آسان شدن حسابرسی قیامت
هـ)راهیابی به بهشت
آثار زیانبار قطع رحم
1ـ کاهش عمر و مرگ نابهنگام
2ـ محروم شدن از رحمت خداوند
3ـ نابودی نسل‌ها
4ـ منزوی شدن
5ـ فقیر شدن
6ـ گرفتار خشم خدا
7ـ مستجاب نشدن دعاها
8 ـ نابود شدن اعمال نیک
9ـ محروم شدن از بهشت برین
10ـ گرفتاری به لعن خداوند
11ـ عقوبت سریع
حکایت‌های آموزنده درباره‌ی صله‌ی رحم
وسیله‌ی نجات از آتش دوزخ
خدمت به پدر و مادر
امید به آمرزش خداوند
نیکی به مادر
صله‌ی ارحام امام صادق علیه السلام
پیوند با قاطع رحم
رضایت خداوند در گرو رضایت مادر
کفاره‌ی گناهان
سفارش امام زمان عجّل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشّریف به صله‌ی رحم
مقدمه
«صله» مصدر فعل وَصَل از ریشه‌ی«وَصل»است که در مقابل«فصل» قرار می‌گیرد و به معنی اتّصال و پیوستگی است. از اینرو به نماز که میان بنده و خدا ارتباط برقرار میکند«صلاة» می‌گویند. بنابراین صله از نظر لغوی به معنای پیوستن است.[1]
به محلّ استقرار و رشد جنین«رَحِم» گفته می‌شود. جمع رَحِم «ارحام» است و به خویشاوندان به اعتبار انتساب به یک رحم، ارحام گویند.[2] بر اساس روایتی از پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم خداوند هنگام خلق رَحِم خطاب به او فرمود:
اَنَا الرَّحمنُ وَ اَنتَ الرَّحِمُ، شَفَقتُ اسمَکَ مِنِ اسمِی فَمَن وَصَلَکَ وَصَلتُهُ وَ مَن قَطَعَکَ قَطَعتُهُ؛[3]
من رحمانم و تو رَحِم. اسمت را از اسم خود گرفتم. هر کس به تو بپیوندد، من نیز به او می‌پیوندم و هر کس از تو جدا شود، من نیز از او جدا می‌شوم.
«صله ارحام» به معنی ارتباط با خویشاوندان است که از واجبات دینی شمرده می‌شود و قطع آن حرام است. صله‌ی رحم در اصطلاح عبارت است از کمک و نیکی کردن به خویشاوندان و همدردی با آنان با جان و مال در حدّ توان انسان و قطع رحم اموری گفته می‌شود که مخالف این روش باشد.[4]
قطع، معانی متفاوتی دارد، گاه به معنای پیمودن است که زمینه‌ی وصل را فراهم می‌سازد و چنین مقطعی ممدوح است و گاهی نیز به معنای بریدن و جدا کردن است که در این نوع قطع، اگر مخالف با فرمان خدا در امری باشد که به آن سفارش شده است ناپسند خواهد بود.[5]
شیوه‌های صله رحم
به هر کاری که موجب پیوند خویشان شود صله‌ی رحم می‌گویند، هر چند کار کوچکی مانند نیکو سلام کردن یا جواب دادن سلام[6] یا دادن جرعه‌ای آب به خویشاوندان باشد.[7] به طور کلی به هرگونه عملی که از روی لطف و احسان باشد و سبب تحکیم روابط عاطفی میان ایشان شود، صله‌ی رحم گفته می‌شود و در مقابل به هر نوع بی اعتنایی در برابر خواسته‌های مشروع خویشاوندان و ادا نکردن حقوق آنان قطع رحم می‌گویند که به کدورت و ایجاد فاصله میان آنها می‌انجامد.[8]
با استفاده از آیات قرآن و روایات ائمّه‌ی معصوم علیهم السلام شیوه‌های صله‌ی رحم را به چهار دسته می‌توان تقسیم کرد:
الف) صله‌ی رحم زبانی: کارهایی چون سلام کردن و رد سلام و فرستادن سلام(از طریق واسطه) جزو صله‌ی رحم زبانی به شمار می‌آید. خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
وَ إذا حُیِّیتُم بِتَحِیَّةٍ فَحَیُّوا بِأحسَنَ مِنها أو رُدُّوها...؛[9]
چون به شما درود گفته شد، شما بهتر از آن درود گویید یا همان را در پاسخ برگردانید...
دعا کردن در حقّ خویشان، به نیکی یاد کردن از آنان و دوری از غیبت، تهمت، فحش، بدگویی و خبرچینی درباره‌ی آنان نیز از مصادیق صله‌ی رحم زبانی به شمار می‌رود.
ب) صله‌ی رحم عملی: دید و بازدید، گفتگوی حضوری با خویشاوندان، رفتن به خانه‌ی آنها و دعوت از آنها، نوشتن نامه برای بستگان در سفر، مسافرت برای دیدار با خویشان، گشاده‌رویی و مصافحه در برخورد با آنها، قهر نکردن و پیشی گرفتن در برقراری دوستی دوباره با آنها هنگام قهر و کدورت، عیادت از بیمار، شرکت در تشییع جنازه و مجالس بزرگداشت درگذشتگان، پذیرفتن دعوت، اصلاح مفاسد و دفع ستم از بستگان، برآوردن حاجت آنها پیش از بیان کردن و شریک بودن در شادی و غم آنها را می‌توان از موارد صله‌ی رحم عملی دانست.
برخی افراد ترجیح می‌دهند به صورت غیر حضوری از خویشان و بستگان خود احوالپرسی کنند. آنها به واسطه‌ی این و آن یا به وسیله‌ی تلفن و نامه با خویشاوندان تماس برقرار می‌کنند و احوالشان را جویا می‌شوند، اگرچه با این کار از احوال خویشان آگاه می‌شوند ولی باید دانست دیدار و گفتگوی چهره به چهره حلاوت و برکت دیگری دارد. البتّه احوالپرسی غیرحضوری (تلفنی) نیز خوب است و نوعی صله‌ی رحم به شمار می‌رود ولی جای دیدار حضوری را نمی‌گیرد. نامه نوشتن به اقوان نیز نیکوست، ولی بار سفر بستن و به دیدار آنها رفتن و آنان را شاد کردن، نشان دهنده‌ی محبّت و علاقه‌ی بیشتر به آنان است و به صمیمیّت و یکدلی بیشتری می‌انجامد.
رسیدن به نشاط خاطر و بهره‌مندی از تجربه‌های یکدیگر نیز از مزایای دیدار حضوری است. امام هادی علیه السلام در این‌باره می‌فرماید:«دیدار برادران سبب انبساط خاطر و باروری اندیشه است، هر چند کوتاه و اندک باشد».[10] با این همه آثار و برکتی که در دیدار حضوری وجود دارد، دیگر چه جای درنگ و بهانه‌جویی و عذرتراشی برای ترک رفت‌وآمد با خویشان و آشنایان است. باید هر فرصتی را برای دیدار مغتنم شمرد. برگشتن از مسافرت،تولّد فرزند، مراسم ازدواج، بیماری و فوت بستگان، همه فرصت‌هایی هستند برای دیدار حضوری. این دیدارها پیوند خویشاوندان را مستحکم میکند، چنانکه پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم می‌فرماید:
اَلزّیارَةُ تُنبِتُ المَوَدَّة؛[11]
دیدار، محبّت و دوستی را زیاد میکند.
چه خوب است هنگام رفتن به دیدار خویشان قصد قربت کنیم و پاداش آنها را تنها از خدا بخواهیم. نگوییم من چند بار به دیدن فلانی رفتم، ولی او به دیدنم نیامده است، پس من هم دیگر به دیدنش نمی‌روم، بلکه برای بهره‌مندی از ثواب الهی باید از اینگونه محاسبه‌ها بپرهیزیم. البتّه هر دیدی، بازدیدی دارد هر سلامی، علیکی؛ولی گاهی بهتر است کریمانه و با بزرگواری از این موارد گذشت. دیدار مؤمن، دیدار خداست. در حدیث قدسی آمده است:
أیُّمَا مُسلِمٍ زَارَ مُسلِماً فَلَیسَ إیَّاهُ زَارَ إیَّایَ زَارَ وَ ثَوَابُهُ عَلَیَّ الجَنَّةُ؛[12]
هر مسلمانی که به دیدار مسلمانی برود، در واقع مرا زیارت کرده است و پاداش او بر عهده‌ی من، بهشت است.
از امام باقر و امام صادق علیهما السلام نیز روایت شده است:
هر مؤمنی که به قصد دیدار مؤمن دیگر از خانه بیرون رود و او را همراه با معرفت به حقوقش زیارت کند، خداوند به پاداش هر گامش در این راه حسنه‌ای برای او می‌نویسد و گناهی از او محو میکند و درجه‌ای بر درجه‌های او می‌افزاید. چون در بزند، درهای آسمان به رویش باز می‌شوند و چون مؤمنان با یکدیگر ملاقات و مصافحه و معانقه کنند، خدای متعال رو به فرشتگان میکند و با مباهات گوید: دو بنده‌ام را بنگرید! به خاطر من با هم دوستی و دیدار می‌کنند. بر من است که از این پس از عذاب مصونشان دارم و چون برگردد، فرشتگان بدرقه‌اش می‌کنند و اگر تا شب بعد از دنیا از حساب معاف می‌شود.[13]
چه محرومند آنان که با کوته فکری و به دلایل پوچ و لجاجت‌های بچّه‌گانه، با هم قهر و قطع رابطه می‌کنند و درهای خیر و برکت الهی را به روی خود می‌بندند.
ج) صله‌ی رحم قلبی: آرزوی قلبی برای سعادتمندی خویشان در دنیا و آخرت، دعا برای دفع بلاهای دنیوی و اخروی، آرزوی تداوم نعمت‌های موجود، محبّت ورزی به آنان و به یاد یکدیگر بودن از موارد صله‌ی رحم قلبی است.
د) صله‌ی رحم مالی: کمک مالی بلاعوض برای رفع مشکلات خویشان، دادن هدیه به خویشان در مناسبت‌های خاص، هزینه کردن مال خویش برای رفع کدورت‌ها و اختلافات ایشان، مواسات با آنها در مال، حفظ اموال خویشان و وارد نکردن خسارت‌های مالی به آنها و پرداخت صدقه‌های مالی به نیابت از آنها از نمونه‌های صله‌ی رحم مالی به شمار می‌آید.
سلسله مراتب ارحام
در رساله‌ی حقوق امام سجّاد علیه السلام آمده است:
حقوق ارحام متعدّد و متنوّع است و بر حسب میزان قرابت و پیوند نسبی ایشان تنظیم می‌شود. واجب‌ترین این حقوق، حقّ مادر و پس از آن حقّ پدر و در مرحله‌ی سوّم حقّ اولاد و در مرحله‌ی بعد حقّ برادران است. بر این اساس، حقوق دیگر خویشان بر پایه‌ی قرابت آنها تعیین می‌شود.[14]
الف) حقّ مادر
فرزند باید بداند که مادر او را پرورش داده و او از شیره‌ی جان مادر تغذیه کرده است. مادر هرگونه ناگواری و غم و غصّه را به جان خریده است تا او سالم بماند.
ب) حقّ پدر
فرزند باید بداند که پدر، ریشه و اصل اوست و او شاخه و فرع پدر است و اگر پدر نبود، او نیز نبود. در حقیقت کمال و شایستگی و موفقیّت‌هایش را از وجود پدر بداند. پس تا خدا را ستایش و از پدر نیز سپاسگزاری کند.
ج) حقّ فرزند
پدر و مادر باید بدانند که فرزند از آنها و وابسته به آنهاست و خوب یا بد بودن فرزند به آنها بستگی دارد. پدر، مسئول سرپرستی فرزند است و موظّف او را خوب، تربیت و به راه راست و اطاعت از پروردگار رهنمون کند؛ زیرا پدر از کارهای خوب فرزند ثواب می‌برد و در برابر گناه و معصیتش مجازات می‌شود. پس باید او را به گونه‌ای تربیت کند که به عمل نیک و حسن رفتار در دنیا آراسته شود تا در پیشگاه خداوند از عمل کردن به وظیفه و سرپرستی صحیح و رسیدگی شایسته به فرزندش روسفید باشد.[15]
پدر و مادر باید برای فرزندانشان شخصیّت و احترام قائل شوند و باورهای خود را بر آنها تحمیل نکنند و به آنها استقلال و حقّ انتخاب بدهند. البتّه حقّ فرزند بر پدر و مادر پیش از ازدواج زن و مرد آغاز می‌شود. مرد باید برای فرزند خود مادری متعهّد و شایسته انتخاب کند. رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در این‌باره می‌فرماید:
[1]ـ حسن عمید، فرهنگ فارسی عمید،ج2،ص1629.
[2]ـ راغب اصفهانی، مفردات قرآن، ماده رحم.سیّدمحمّد حسین طباطبایی، المیزان،ج4،ص138.
[3]ـ محمّدباقر مجلسی،بحارالانوار،ج74،ص95،ح25.
[4]ـ نک: رضا رجب‌زاده،راه نجات،ص121،ترجمه منهاج النجاة،ملامحسن فیض کاشانی.
[5]ـ عبدالله جوادی آملی، تسنیم(تفسیر قرآن)،ج2،ص558،به آیه‌ی27 سوره‌ی بقره اشاره دارد.
[6]ـ ترجمه فارسی میزان الحکمه،ج4،ح7045.
[7]ـ همان،7082.
[8]ـ تحلیلی اجتماعی از صله رحم،ص44.
[9]ـ نساء،86 .
[10]ـ میزان الحکمه،ج4،ص298.
[11]ـ سفینة البحار،ج1،ص567.
[12]ـ کافی،ج2،ص176.
[13]ـ کافی،ص183.
[14]ـ ابن شعبه حرانی،تحف العقول،261.
[15]ـ رساله حقوق امام سجاد علیه السلام ، حقوق روابط اجتماعی، ترجمه: محمّدجواد مولوی نیا،ص37ـ 70.
کلمات کلیدی : تحقیق درباره صله رحم , شیوه های صله رحم , آثار صله رحم و قطع رحم , تحقیق درباره صله رحم , تحقیق درمورد صله رحم , تحقیق درباره آثار صله رحم , تحقیق
در این سایت هیچ فایلی برای فروش قرار نمی گیرد. برای پشتیبانی و خرید فایل به سایت اصلی فروشنده مراجعه بفرمائید:
لینک دریافت فایل از سایت اصلی
لینک منبع :لینک فایل تحقیق درباره صله رحم ، شیوه های صله رحم ، آثار صله رحم و قطع رحم